Zeta Ceti

Zeta Ceti

ζ Cet
Położenie gwiazdy w gwiazdozbiorze Wieloryba
Dane obserwacyjne (J2000)
Gwiazdozbiór	Wieloryb
Rektascensja	01h 51m 27,635s[1]
Deklinacja	−10° 20′ 06,13″[1]
Paralaksa (π)	0,01388 ± 0,00057″[1]
Odległość	235 ± 10 ly 72,0 ± 3,1 pc
Wielkość obserwowana	3,72m[1]
Ruch własny (RA)	40,80 ± 0,57 mas/rok[1]
Ruch własny (DEC)	−37,25 ± 0,50 mas/rok[1]
Prędkość radialna	7,80 ± 0,30 km/s[1]
Charakterystyka fizyczna
Rodzaj gwiazdy	olbrzym
Typ widmowy	K0 III_Ba0.1[1]
Masa	2,5 M☉[2]
Promień	25 R☉[2]
Jasność	260 L☉[2]
Temperatura	4600 K[2]
Alternatywne oznaczenia
Oznaczenie Flamsteeda: 55 Cet 2MASS: J01512762-1020061 Bonner Durchmusterung: BD -11°359 Fundamentalny katalog gwiazd: FK5 62 Boss General Catalogue: GC 2249 Katalog Henry’ego Drapera: HD 11353 Katalog Hipparcosa: HIP 8645 Katalog jasnych gwiazd: HR 539 SAO Star Catalog: SAO 148059 Baten Kaitos

Zeta Ceti (ζ Cet, Baten Kaitos) – gwiazda w gwiazdozbiorze Wieloryba (wielkość gwiazdowa: 3,72^m). Odległa od Słońca o ok. 235 lat świetlnych.

Nazwa

Tradycyjna nazwa gwiazdy, Baten Kaitos, wywodzi się od arabskiego wyrażenia ‏بطن قيتوس‎ batn qaytus, co oznacza „brzuch morskiego potwora” (Wieloryba)^[2][3]. Międzynarodowa Unia Astronomiczna zatwierdziła użycie tej nazwy^[4].

Charakterystyka fizyczna

Zeta Ceti należy do typu widmowego K0 i jest olbrzymem. Temperatura jej powierzchni to ok. 4600 K, wypromieniowuje ona około 260 razy więcej energii niż Słońce. Masa tej gwiazdy 2,5 raza większa od masy Słońca, jej promień to ok. 25 promieni Słońca^[2].

Jest to gwiazda spektroskopowo podwójna^[2], jej towarzysz okrąża ją co 1652 dni^[5] (4,5 roku) w odległości około 5 au^[2]. Dzięki interferometrii plamkowej udało się rozdzielić obrazy obu gwiazd; na niebie dzieli je tylko 0,1 sekundy kątowej^[5]. Pomiary wskazują, że Baten Kaitos ma lekko podwyższoną w stosunku do słonecznej zawartość baru, co mogłoby sugerować na „zanieczyszczenie” materią z innego źródła, jednak towarzysz jest zbyt daleko, aby między gwiazdami wystąpił transfer masy. Inne pierwiastki nie wykazują wzbogacenia i gwiazda może być po prostu błędnie sklasyfikowana^[2]. Zeta Ceti ma także optycznego towarzysza: w odległości 188,6″ (w 2011 r.) widoczna jest gwiazda HD 11366 o wielkości gwiazdowej 10,15^m[5][6].

Zobacz też

• lista gwiazd w gwiazdozbiorze Wieloryba

Przypisy