Tryszczyn
wieś | |||
![]() | |||
Państwo |
| ||
---|---|---|---|
Województwo | |||
Powiat | bydgoski | ||
Gmina | Koronowo | ||
Wysokość | 90 m n.p.m. | ||
Liczba ludności (2021) | 1391 | ||
Strefa numeracyjna | 52 | ||
Kod pocztowy | 86-011[2] | ||
Tablice rejestracyjne | CBY | ||
SIMC | 0089307 | ||
Położenie na mapie gminy Koronowo ![]() | |||
Położenie na mapie Polski ![]() | |||
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego ![]() | |||
Położenie na mapie powiatu bydgoskiego ![]() | |||
![]() | |||
|
Tryszczyn – (niem. Trischin, 1942-1945 Trischen) wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie bydgoskim, w gminie Koronowo, na północ od zachodnich dzielnic Bydgoszczy, na trasie drogi krajowej nr 25.
W 2018 w miejscowości przystąpiono do budowy blisko 228-metrowego mostu na Brdzie w ciągu budowanej drogi ekspresowej S5[3]. Nowa przeprawa będzie miała ponad 35 m szerokości. Najpierw powstały jej przyczółki, następnie powstały elementy nawisowe jezdni (najpierw północnej), które spotkały się wiosną 2019[4].
Podział administracyjny
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bydgoskiego.
Demografia
Według Narodowego Spisu Powszechnego 2021 miejscowość liczyła 1391 mieszkańców[5]. Jest najludniejszą miejscowością gminy Koronowo poza samym miastem Koronowo.
Elektrownie wodne
W części wsi o nieoficjalnej nazwie Tryszczyn-Elektrownia (53°13′36″N 17°56′44″E) znajduje się zbiornik wyrównawczy jez. Tryszczyn na Brdzie o powierzchni 90 ha i elektrownia przepływowa o mocy 3,3 MW.
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9f/Tryszczyn_elektrownia.jpg/220px-Tryszczyn_elektrownia.jpg)
II wojna światowa
Osobny artykuł: Zbrodnia w Tryszczynie.
Miejsce pamięci narodowej związane z rozstrzelaniem w pierwszych dwóch miesiącach II wojny światowej Polaków (głównie mieszkańców Bydgoszczy) w rowach strzeleckich nad Brdą.
Podczas ekshumacji wydobyto 683 zwłoki. Wśród ofiar były dzieci[6].
Klasztory
W Tryszczynie od 1973 r. mieści się klasztor karmelitanek bosych.
Lasy państwowe
Istnieje tu Leśnictwo Tryszczyn podległe bezpośrednio Nadleśnictwu Żołędowo.
Turystyka i rekreacja
Przez Tryszczyn przebiegają dwa szlaki turystyczne:
Szlak czarny im. dra Stanisława Meysnera: Bydgoszcz (Leśny Park Kultury i Wypoczynku) – Piaski – kładka na Brdzie – sanatorium w Smukale – Tryszczyn (16 km).
Szlak czerwony Klubu Turystów Pieszych „Talk”: Bydgoszcz Fordon – Osielsko – Bydgoszcz Opławiec – Gościeradz (32 km).
W miejscowości znajdują się liczne ogródki działkowe i letniskowe.
W okresie PRL, w r. 1958 przy ulicy Bocznej 5 powstał podziemny schron przeznaczony dla wojewody bydgoskiego, umieszczony 5 m pod ziemią. Posiadał on powierzchnię 500 m kw. i liczył 47 pomieszczeń (dyspozytornia, akumulatorownia, sala szyfrów i dalekopisów, kuchnia, sala konferencyjna, kancelaria, dwie sypialnie dla 30 osób, pokój lekarski i izolatka, sala filtrów i maszynownia). 123 butle tlenowe o pojemności 150 litrów każda pozwalały na przeżycie lokatorom schronu przez 12 godzin bez dostępu powietrza z zewnątrz. Do marca 2015 roku schron był obiektem tajnym, po czym został skomunalizowany[7][8]. Od 20 maja 2016 przez kilka lat funkcjonowało w nim Muzeum Ściśle Tajne[9].
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 140692
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1309 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
- ↑ Most na drodze S5 niedaleko Bydgoszczy pnie się w górę.
- ↑ Budowa drogi S5. Widać postępy na nowym moście na Brdzie
- ↑ GUS - Bank Danych Lokalnych [online], bdl.stat.gov.pl [dostęp 2022-09-20] .
- ↑ Ceran 2018 ↓, s. 18-19.
- ↑ Jak wyglądały schrony prezydenta Bydgoszczy i wojewody. Zabezpieczenia dla władz z czasów zimnej wojny
- ↑ Tajny schron wojewody w Tryszczynie pokażą turystom.
- ↑ Muzeum Ściśle Tajne niedaleko Bydgoszczy zaprasza na otwarcie.
Bibliografia
- Tomasz Ceran: Zbrodnia pomorska 1939. Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej, 2018. ISBN 978-83-8098-466-0.
Linki zewnętrzne
- Informacje techniczne o elektrowni Tryszczyn. ew.koronowo.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2006-11-15)].
- p
- d
- e
Miasto | |
---|---|
Wsie |
|
Osady |
|
Osady leśne | |
Integralne części wsi | |
Nieofic. cz. wsi |
|
Nazwy zniesione |
|