Trucizna

Ten artykuł od 2021-04 wymaga zweryfikowania podanych informacji. Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych. Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte. Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary) Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Trucizna – substancja chemiczna, która wprowadzona do organizmu, wskutek swych właściwości fizycznych i chemicznych, może wywołać zmiany struktury lub zaburzenia czynności organizmu, których wynikiem jest choroba lub śmierć^[1][2]. Badaniem wpływu trucizn na organizmy zajmuje się nauka zwana toksykologią^[2]. Niemal każda substancja w pewnych okolicznościach i w odpowiednio dużej dawce może wywołać zatrucie, jednak aby była zaklasyfikowana jako trucizna, szkodliwe działanie musi być spowodowane spożyciem niewielkiej jej ilości^[2]. Paracelsus sformułował ten problem słowami: „Cóż jest trucizną? Wszystko jest trucizną i nic nie jest trucizną. Tylko dawka czyni, że dana substancja jest trucizną”^[1]. Ilość substancji, która powoduje śmierć organizmu określa dawka śmiertelna^[3].

Działanie substancji trującej polega na reakcji związków chemicznych w niej zawartych, lub ich metabolitów z enzymami katalizującymi niezbędne dla życia organizmu procesy lub na blokowaniu działania receptorów, prowadzących do zaburzeń pracy różnych układów uniemożliwiających prawidłowe funkcjonowanie organizmu, np. upośledzenie czynności układu nerwowego lub mięśniowego prowadzącego do niewydolności oddechowej i śmierci.

W przemyśle stosuje się często określenie „trucizny katalizatora” – związku chemicznego oddziałującego chemicznie lub fizycznie na katalizator w sposób powodujący zablokowanie jego działania lub nieodwracalne zniszczenie.

Do częściej spotykanych trucizn należą:

Zobacz też

Informacje w projektach siostrzanych

Multimedia w Wikimedia Commons

Cytaty w Wikicytatach

Definicje słownikowe w Wikisłowniku

• zatrucie, odtrutka, jad, toksyny, toksyczność, toksemia
• broń chemiczna
• środek bardzo silnie działający

Uwagi

Przypisy