Philip Stanhope (4. hrabia Chesterfield)

Philip Stanhope (4. hr. Chesterfield)
Ilustracja
Philip D. Stanhope, 4. hr. Chesterfield
hrabia
Philip Dormer Stanhope, 4. hrabia Chesterfield

Philip Dormer Stanhope, 4. hrabia Chesterfield (ur. 22 września 1694 w Londynie - zm. 24 marca 1773) – brytyjski pisarz i polityk partii Wigów. Po śmierci jego ojca (1726) tytułowano go Lord Stanhope (lub Lord Chesterfield).

Philip Dormer Stanhope urodził się w Londynie. Kształcony był w Cambridge, po czym ruszył w Grand Tour do krajów kontynentu europejskiego. Gdy władzę w 1714 roku przejął Jerzy I Hanowerski droga do kariery stała dlań otworem więc wrócił do Anglii. Jego krewny James Stanhope, 1. hrabia Stanhope, ulubiony minister króla uczynił Philipa Dormera Lordem Królewskiego Łoża u następcy tronu Jerzego (przyszłego Jerzego II). W literaturze znany jako Earl of Chesterfield (a w wersjach polskich jako Hrabia Chesterfield lub Lord Chesterfield). Jego następcą jako earla Chesterfield był adoptowany przezeń młodszy kuzyn Philip Stanhope, 5. hrabia Chesterfield.

do 1716

W roku 1715 wszedł do parlamentu jako Lord Stanhope of Shelford z okręgu St Germans. Gdy dyskutowano czy przeprowadzić impeachment jednego z innych posłów James Butler, 2. książę Ormonde Stanhope wygłosił (5 VIII 1715) pierwszą ze swych słynnych płomiennych mów. Była ona na tyle gwałtowna, że ściągnęła nań gniew większości posłów i grzywnę w wysokości 500 £. Wówczas zdecydował się wyjechać na kontynent.

Z Paryża przysłał rządowi bardzo ważne informacje dotyczące antyrządowych poczynań jakobickich, co przywróciło mu w Londynie dobre imię. W 1716 zdecydował się wrócić do Anglii. Po powrocie poparł "młodych Wigów skupionych wokół księcia Walii przeciw swemu ojcu królowi Jerzemu I. Oddaną przyjaciółką StanHope’a została kochanka księcia Henrietta Howard, hrabina Suffolk.

1726-1732

W roku 1726 zmarł jego ojciec Philip Stanhope, 3. hrabia Chesterfield i Philipp odziedziczył tytuł hrabiego (earla) Chesterfield i miejsce w Izbie Lordów. Tam nagle dostrzeżono go jako znakomitego mówcę i podziwiano. W 1728 roku został ambasadorem brytyjskim w Holandii. Premier Robert Walpole cenił go za cierpliwość i takt jako dyplomaty, co przyniosło Stanhope’owi Order Podwiązki.

Jako dyplomata wynegocjował tzw. traktat wiedeński, który przynosił pacyfikację nastrojów w Europie po myśli Wielkiej Brytanii. W 1732 roku podupadł na zdrowiu i musiał zrezygnować z ambasady holenderskiej. Vincent la Chapelle, jego kucharz przyjął ofertę pracy na dworze księcia Wilhelma IV Orańskiego.

1732-1742

W tym samym 1732 roku urodził mu się syn Philip Stanhope (1732-1768), którego matką była guwernantka Madelina Elizabeth du Bouche. Rady wysyłane do ukochanego (choć nieślubnego) syna w formie listów znane są dziś jako słynne: Earl of Chesterfield's Letters to his Son. Stanhope zadbał o edukację syna, który również został dyplomatą. Co bardzo martwiło ojca, wielu pogardzało jego synem jako dzieckiem z nieprawego łoża.

W latach trzydziestych sprzeciwił się planom wprowadzenia przez premiera Walpole’a akcyzy handlowej (Excise Bill). W 1739 był jednym z twórców-fundatorów szpitala dla podrzutków: Foundling Hospital. W 1741 podpisał petycje o dymisję Walpole’a, po czym wyjechał za granicę by podreperować swe zdrowie.

W Brukseli odwiedził Voltaire'a i spędził nieco czasu w Paryżu, gdzie debatował z Crebillonem, Bernardem Fontenellem i Monteskiuszem.

1742-1773

Gdy w roku 1742 Robert Walpole został zmuszony zrezygnować z urzędu, a władzę przejął (nieoficjalnie) John Carteret, Stanhope zdecydował się pozostać w opozycji. Wyróżniał się jako zaciekły krytyk Jerzego II, który znienawidził go.

W roku 1743 ukazała się nowa gazeta Old England; or the Constitutional Journal, w której pisywał Stanhope jako "Jeffrey Broadbottom", były one podobnie jak jego pamflety wymierzone w Jerzego II i jego rząd. Bardzo uradowana była nimi Sarah Churchill, księżna Marlborough, jedna z przywódców opozycji, która dała Stanhope’owi 20,000 funtów na znak swej aprobaty.

W roku 1744 Jerzy II Hanowerski musiał zrezygnować ze współpracy z Carteretem, który nie miał poparcia parlamentu. Tak powstała partia "Broad Bottom" prowadzona przez hrabiego Chesterfielda i Williama Pitta, która weszła w koalicję z braćmi Pelham (Henry Pelham i Thomas Pellham-Holles).

Nowa ekipa rządząca wysłała go znów jako ambasadora do Hagi, by przekonał Holendrów do udziału w wojnie o austriacką sukcesję po stronie Austrii i Anglii. Sukces misji był fenomenalny. Dotychczas nieufni i pacyfistyczni Holendrzy zgodzili się na odnowienie sojuszu. W podziękowaniu za to osiągnięcie uczyniono go, w kilka tygodni po powrocie Lordem-Namiestnikiem Irlandii.


Zobacz kolekcję cytatów z Philipa Dormera Stanhope, 4. hrabiego Chesterfield w Wikicytatach

Linki zewnętrzne

  • dzieła hr. Chesterfielda na stronie Project Gutenberg
  • Scans of Stanhope's Letters to his son, 1774–1775 edition, Vol. 1, Vol. 2
  • Guide to the Chesterfield Manuscripts at the Lilly Library, Indiana University
  • Philip Stanhope – dzieła w bibliotece Polona
  • p
  • d
  • e
  • Ralph Winwood (1603–1613)
  • sir Richard Spencer (1607–1609)
  • Henry Wotton (1614–1615)
  • sir Dudley Carleton (1615–1625 i 1625–1632)
  • George Villiers, 1. książę of Buckingham (1625)
  • William Boswell (1632–1649)
  • Walter Strickland (1642–1650)
  • Henry Jermyn (1644)
  • ...
  • Sir George Downing (1657–1665)
  • ...
  • William Temple (1668–1670)
  • William Blathwayt Chargé d’Affaires (1671–1672)
  • ...
  • William Temple (1674–1679)
  • Roger Meredith Chargé d’Affaires (1678–1679)
  • Henry Sidney (1679–1681)
  • Thomas Plott (1681–1682)
  • Thomas Chudleigh (1681–1685)
  • Bevil Skelton (1685–1686)
  • Ignatius White (1686–1688)
  • Thomas Herbert (1689)
  • Charles Berkley (1689–1695)
  • William Harbord (1690)
  • Edward Villiers (1695–1697)
  • sir Joseph Williamson (1697–1699)
  • Richard Hill of Hawkstone (1699–1701)
  • John Churchill (1701 i 1702–1712)
  • Alexander Stanhope (1700–1706)
  • George Stepney i James Dayrolle (1706–1707)
  • William Cadogan (1707–1709)
  • Charles Townshend (1709–1711)
  • Charles Boyle (1711)
  • Thomas Wentworth (1711–1714)
  • William Cadogan (1714–1720)
  • Horatio Walpole (1715)
  • Horatio Walpole (1715–1716)
  • William Leathes (1717)
  • Charles Whitworth (1717–1721)
  • James Dayrolle rezydent (1717–1739)
  • Horatio Walpole (1722)
  • William Finch (1724–1728)
  • Philip Stanhope (1728–1732)
  • William Finch (1733–1734)
  • Horatio Walpole (1734–1739)
  • Robert Hampden-Trevor (1736–1746)
  • John Carteret (1742)
  • John Dalrymple (1742–1743)
  • Philip Stanhope (1745)
  • John Montagu (1746–1749)
  • Solomon Dayrolle rezydent (1747–1752)
  • Robert Darcy (1749–1751)
  • Joseph Yorke (1751–1780)
  • ...
  • James Harris (1784–1789)
  • Alleyne Fitzherbert (1789–1790)
  • William Eden (1790–1793)
  • Henry John Spencer (1790–1793)
  • William Eliot (1793–1794)
  • Alleyne FitzHerbert (1794–1795)
  • ...
  • Robert Liston (1802–1803)
  • ...
  • Richard Le Poer Trench, 2. hrabia Clancarty (1813–1815)
  • Charles Stuart, 1. baron Stuart de Rothesay (1815)
  • John James (1815–1816)
  • George William Chad (1816–1817)
  • Richard Le Poer Trench, 2. hrabia Clancarty (1817–1824)
  • George William Chad (1818–1819, 1819, 1822 and 1824)
  • Granville Leveson-Gower (1824)
  • Andrew Snape Douglas (1824)
  • Charles Bagot (1824–1829)
  • Thomas Cartwright (1829–1832)
  • John Duncan Bligh (1832)
  • George Sulyarde Stafford Jerningham Chargé d’affaires (1833–1836)
  • Edward Cromwell Disbrowe (1836–1851)
  • Ralph Abercromby (1851–1858)
  • Francis Napier (1858–1860)
  • Andrew Buchanan (1860–1862)
  • John Ralph Milbanke Huskisson (1862–1867)
  • Edward Harris (1867–1877)
  • William Stuart (1877–1888)
  • Horace Rumbold (1888–1896)
  • Henry Howard (1896–1908)
  • George Buchanan (1908–1910)
  • Alan Johnstone (1910–1917)
  • Walter Beaupré Townley (1917–1919)
  • Ronald Graham (1919–1921)
  • Charles Murray Marling (1921–1926)
  • Granville Leveson-Gower (1926–1928)
  • Odo Russell (1928–1933)
  • Hubert Montgomery (1933–1938)
  • Nevile Bland (1938–1948)
  • Philip Nichols (1948–1952)
  • Nevile Butler (1952–1954)
  • Paul Mason (1954–1960)
  • Andrew Napier Noble (1960–1964)
  • Peter Garran (1964–1970)
  • Edward Tomkins (1970–1972)
  • Ernest John Ward Barnes (1972–1977)
  • Richard Sykes (1977–1979)
  • Jock Taylor (1979–1981)
  • Philip Mansfield (1981–1984)
  • John Margetson (1984–1988)
  • Michael Jenkins (1988–1993)
  • David Miers (1993–1996)
  • Rosemary Spencer (1996–2001)
  • Colin Budd (2001–2005)
  • Lyn Parker (2005–2009)
  • Paul Arkwright (2009–2013)
  • Geoffrey Adams (2013–2017)
  • Peter Wilson (2017–)
  • p
  • d
  • e

  • p
  • d
  • e
  • Gilbert Talbot
  • Lord Shrewsbury
  • Książę Suffolk
  • Lord St John of Basing
  • Książę Northumberland
  • Lord Arundel
  • Lord Pembroke
  • Lord Leicester
  • Lord St John of Basing
  • Lord Nottingham
  • Książę Lennox
  • Lord Hamilton
  • Lord Pembroke
  • Lord Arundel
  • Książę Richmond
  • Książę Ormonde
  • Książę Devonshire
  • Książę Devonshire
  • Książę Buckingham i Normanby
  • Lord Poulett
  • Książę Devonshire
  • Książę Kentu
  • Książę Argyll
  • Książę Dorset
  • Lord Chesterfield
  • Książę Devonshire
  • Książę Dorset
  • Książę Devonshire
  • Książę Marlborough
  • Książę Rutland
  • Lord Talbot
  • Lord Carlisle
  • Książę Rutland
  • Lord Dartmouth
  • Książę Chandos
  • Książę Dorset
  • Lord Leicester
  • Lord Dartmouth
  • Lord Aylesford
  • Lord Cholmondeley
  • Lord Conyngham
  • Książę Buckingham i Chandos
  • Lord Wellesley
  • Książę Argyll
  • Lord Wilton
  • Książę Argyll
  • Lord Erroll
  • Lord Liverpool
  • Lord Fortescue
  • Lord Westminster
  • Książę Montrose
  • Książę Norfolk
  • Lord Spencer
  • Lord St Germans
  • Lord Exeter
  • Lord St Germans
  • Lord Bessborough
  • Książę Marlborough
  • Lord Ossulston
  • Lord Bessborough
  • Lord Beauchamp
  • Lord Sydney
  • Lord Mount Edgcumbe
  • Lord Sydney
  • Lord Mount Edgcumbe
  • Lord Breadalbane
  • Lord Pembroke
  • Lord Liverpool
  • Lord Beauchamp
  • Lord Chesterfield
  • Lord Farquhar
  • Lrod Shaftesbury
  • Książę Sutherland
  • Książę Buccleuch
  • Książę Hamilton
  • Książę Westminster
  • Lord Cobham
  • Książę Northumberland
  • Lord Ridley
  • Książę Abercorn

Wielka Brytania

  • ISNI: 0000000109151751
  • VIAF: 73862914
  • LCCN: n50043480
  • GND: 118675745
  • NDL: 00464506
  • LIBRIS: 53hkkgsp4ccvns5
  • BnF: 11998322s
  • SUDOC: 028075749
  • SBN: CFIV054441
  • NLA: 35027829
  • NKC: mzk2009533631
  • RSL: 000082166
  • BNE: XX1097234
  • NTA: 070019630
  • BIBSYS: 90734763
  • CiNii: DA01217008
  • Open Library: OL52407A
  • PLWABN: 9810613744005606
  • NUKAT: n99707053
  • OBIN: 26255
  • J9U: 987007259639805171
  • PTBNP: 67406
  • CANTIC: a11755921
  • LNB: 000036055
  • NSK: 000095016
  • ΕΒΕ: 127357
  • BLBNB: 000677877
  • KRNLK: KAC199604962
  • LIH: LNB:V*354491;=BM
  • RISM: people/30094495
  • WorldCat: lccn-n50043480
  • PWN: 3885132
  • Britannica: biography/Philip-Dormer-Stanhope-4th-Earl-of-Chesterfield
  • Universalis: philip-chesterfield
  • БРЭ: 4684171
  • NE.se: philip-dormer-stanhope-chesterfield
  • DSDE: Philip_Dormer_Stanhope_Chesterfield
  • identyfikator w Hrvatska enciklopedija: 11580