Płaszczka naga
| Dipturus batis[1] | |||
| (Linnaeus, 1758)[2] | |||
 | |||
| Systematyka | |||
| Domena | eukarionty | ||
|---|---|---|---|
| Królestwo | zwierzęta | ||
| Typ | strunowce | ||
| Podtyp | kręgowce | ||
| Nadgromada | żuchwowce | ||
| Gromada | |||
| Rząd | rajokształtne | ||
| Rodzina | rajowate | ||
| Rodzaj | Dipturus | ||
| Gatunek | płaszczka naga | ||
| Synonimy | |||
| | |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[9] | |||
 | |||
| |||
| |||
Płaszczka naga[10], raja gładka[11], płaszczka gładka[12] (Dipturus batis) – gatunek ryby chrzęstnoszkieletowej z rodziny rajowatych (Rajidae).
Występowanie
Północny Atlantyk od Islandii i północnej Norwegii do Madery. Występuje również w Morzu Północnym i zachodnim Bałtyku, do polskich wybrzeży nie dociera oraz w zachodniej części Morza Śródziemnego.
Występuje na głębokościach od 100 do 200 m, nad dnem piaszczystym lub mulistym. Młode osobniki na głębokości 18–30 m.
Cechy morfologiczne
Osiąga maksymalnie samice do 2,5 m, a samce do 2 m, masa do 150 kg. Ciało spłaszczone grzbietobrzusznie o kształcie szerokiej rombowatej tarczy ze spiczastymi płetwami piersiowymi. Pysk długi, ostrokątny. Strona grzbietowa u samców pokryta kolcami, u samic kolce występują tylko w przedniej części, skóra młodych osobników jest gładka. U dorosłych osobników na trzonie ogonowym po bokach ciągną się szeregi kolców, brak ich na środku. Uzębienie składa się z 40–50 zębów w każdej szczęce, u samców są spiczaste i dłuższe, u samic szersze i tępo zakończone. Dwie małe płetwy grzbietowe, stykające się ze sobą znajdują się na końcu silnego, długiego trzonu ogonowego.
Strona grzbietowa brązowo- lub szarożółta z małymi białymi lub żółtymi punktami. Strona brzuszna w zależności od wieku osobnika biała, jasnoszara lub niebieskawa z czarnymi punktami lub prążkami.
Odżywianie
Żywi się rybami, wieloszczetami i skorupiakami.
Rozród
Ryba jajorodna. Samiec osiąga dojrzałość płciową przy długości 1,5 m a samica przy jeszcze większej długości.
Znaczenie gospodarcze
Jest największą przedstawicielką rajowatych w północno-zachodnie Europie i ma duże znaczenie w gospodarce rybackiej.
Przypisy
- ↑ Dipturus batis, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b C. Linnaeus: Systema naturae per regna tria naturae, secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis. Wyd. 10. T. 1. Holmiae: Impensis Direct. Laurentii Salvii, 1758, s. 231. (łac.).
- ↑ Ch.F. Stephan: De rajis, schediasma primum. Lipsiae: 1779, s. 23. (łac.).
- ↑ C.S. Rafinesque: Caratteri di alcuni nuovi generi e nuove specie di animali e piante della Sicilia: con varie osservazioni sopra i medesimi. Palermo: Per le stampe di Sanfilippo, 1810, s. 15. (wł.).
- ↑ A.W. Otto: Conspectus animalium quorundam maritimorum nondum editorum pars prior. Vratislavia: typ. Universitas Vratislaviae, 1821, s. 6. (łac.).
- ↑ A. Risso: Histoire naturelle des principales productions de l’Europe méridionale, et particulièrement de celles des environs de Nice et des Alpes maritimes. T. 3. Paris: Chez F.-G. Levrault, 1827, s. 145. (fr.).
- ↑ J.P. Gaimard: Voyages de la commission scientifique du Nord en Skandinavie, en Laponie, au Spitzberg et aux Feröe pendant les années 1838, 1839 et 1840, sur la Corvette la Recherche. Paris: Arthus Bertrand, 1842–1856, s. ryc. 2–3. (fr.).
- ↑ J. Couch: A history of the fishes of the British islands. Cz. 1. London: Groombridge and Sons, 1862, s. 87, ryc. 18. (ang.).
- ↑ N.K.N.K. Dulvy N.K.N.K. i inni, Dipturus batis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2020, wersja 2020-2 [dostęp 2020-09-11] (ang.).
- ↑ Ryby. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1976, seria: Mały słownik zoologiczny.
- ↑ Stanisław Rutkowicz: Encyklopedia ryb morskich. Gdańsk: Wydawnictwo Morskie, 1982. ISBN 83-215-2103-7.
- ↑ Ryby : encyklopedia zwierząt. Henryk Garbarczyk, Małgorzata Garbarczyk i Leszek Myszkowski (tłum.). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN : Dorota Szatańska, 2007. ISBN 978-83-01-15140-9.
Bibliografia
- Fritz Terofal, Claus Militz: Ryby morskie. Warszawa: Świat Książki, 1996. ISBN 83-7129-306-2.
- Dipturus batis. (ang.) w: Froese, R. & D. Pauly. FishBase. World Wide Web electronic publication. fishbase.org [dostęp 7 sierpnia 2009]
