Morświnek bezpłetwy

Morświnek bezpłetwy
Neophocaena phocaenoides[1]
(G. Cuvier, 1829)
Ilustracja
Indonezyjski znaczek pocztowy przedstawiający morświnka bezpłetwego
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Rząd

Cetartiodactyla

(bez rangi) walenie
(bez rangi) zębowce
Rodzina

morświnowate

Rodzaj

morświnek

Gatunek

morświnek bezpłetwy

Synonimy
  • Delphinus phocaenoides G. Cuvier, 1829
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]

Zasięg występowania
Mapa występowania
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Morświnek bezpłetwy[3], morświn bezpłetwy[4], morświn bezpióry[5], morświn azjatycki[6] (Neophocaena phocaenoides) – gatunek ssaka z rodziny morświnowatych (Phocaenidae).

Występowanie i biotop

Ciepłe wody słodkie i morskie wzdłuż południowych wybrzeży Azji od Zatoki Perskiej do Morza Wschodniochińskiego i wybrzeży Japonii oraz na południe od Półwyspu Malajskiego po Sumatrę i Jawę. Preferuje obszary mieszania się wody słodkiej ze słoną. Wpływa do rzek – w Jangcy stwierdzono jego obecność w odległości 1600 km od ujścia rzeki.

Charakterystyka ogólna

Wygląd

Niewielki waleń z zaokrągloną głową bez wyraźnego dzioba. Osiąga długość do 170 cm przy wadze ok. 70 kg. Nie posiada płetwy grzbietowej. Ciało ciemne – czarne lub szare – spodem nieco jaśniejsze.

Tryb życia

Pływają samotnie, w parach (matka-dziecko lub samiec-samica) lub małych zgrupowaniach, o prawdopodobnie luźnych więziach socjalnych. Żywią się rybami, krewetkami i kałamarnicami. Wśród morświnów bezpłetwych z Kiusiu zanotowano osobniki żyjące 25 lat.

Rozród

Biologia rozrodu tego gatunku nie została dobrze poznana. Dojrzałość płciową osiągają pomiędzy 4-9 rokiem życia. Ciąża trwa 11 miesięcy.

Zagrożenia i ochrona

Gatunek jest objęty konwencją waszyngtońską CITES (załącznik I)[7]. W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody i Jej Zasobów został zaliczony do kategorii VU (narażony)[2].

Przypisy

  1. Neophocaena phocaenoides, [w:] Integrated Taxonomic Information System  (ang.).
  2. a b J.Y.J.Y. Wang J.Y.J.Y., R.R. Reeves R.R., Neophocaena phocaenoides, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2021, wersja 2020-3 [dostęp 2021-02-14]  (ang.).
  3. Włodzimierz Cichocki, Agnieszka Ważna, Jan Cichocki, Ewa Rajska, Artur Jasiński, Wiesław Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 190. ISBN 978-83-88147-15-9.
  4. Praca zbiorowa: Zwierzęta: encyklopedia ilustrowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005, s. 210. ISBN 83-01-14344-4.
  5. Polskie i łacińskie nazwy waleni. Stacja Morska Instytutu Oceanografii Uniwersytetu Gdańskiego. [dostęp 2020-03-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-02-23)].
  6. Konwencja o międzynarodowym handlu dzikimi zwierzętami i roślinami gatunków zagrożonych wyginięciem. Eur-Lex. [dostęp 2020-03-11].
  7. Appendices I, II and III of CITES. cites.org, 12 czerwca 2013. [dostęp 2013-06-26]. (ang.).

Bibliografia

  • Wilson Don E. & Reeder DeeAnn M. (red.) Neophocaena phocaenoides. w: Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3.) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. (ang.) [dostęp 12 grudnia 2007]
  • CMS: Neophocaena phocaenoides (G. Cuvier, 1829). [dostęp 2007-12-12]. (ang.).
  • J9U: 987007531224505171
Identyfikatory zewnętrzne:
  • BioLib: 20843
  • EoL: 46559350
  • GBIF: 2440656
  • identyfikator iNaturalist: 41450
  • ITIS: 180478
  • NCBI: 34892
  • identyfikator taksonu Fossilworks: 64883