Lista stu najlepszych amerykańskich filmów według AFI
Lista opublikowana przez American Film Institute zawierająca sto najlepszych amerykańskich filmów stulecia. Oparta została na głosach 1500 aktorów i znawców kina. Została opublikowana w 1998 roku, jako pierwsza z serii list z okazji stulecia kinematografii.
Kryteria
Przy wyborze filmów zastosowano następujące kryteria:
- Czas trwania: Przynajmniej 60 minut
- Film amerykański: W języku angielskim, wyprodukowany w USA. Jednak niektóre filmy, jak Lawrence z Arabii zakwalifikowano jako amerykańskie, mimo że udział Stanów Zjednoczonych w produkcji był minimalny.
- Oceny krytyków: Jakie recenzje zebrał film po ukazaniu się w kinach.
- Nagrody wielkich festiwali: Zdobycie przez film ważnych nagród.
- Popularność: Uwzględnienie kinowego boxoffice’u, transmisji telewizyjnych i rynku wideo.
- Znaczenie historyczne: Film przeszedł do historii ze względu na nowatorską narrację czy środki wyrazu.
- Wpływ kulturowy: Jak duży ślad w amerykańskim społeczeństwie pozostawił po sobie film.
Lista
Film | Rok wejścia na ekrany | Ranking 1998 | Ranking 2007 | Zmiana |
---|---|---|---|---|
Obywatel Kane | 1941 | 1 | 1 | 0 |
Casablanca | 1942 | 2 | 3 | 1 |
Ojciec chrzestny | 1972 | 3 | 2 | 1 |
Przeminęło z wiatrem | 1939 | 4 | 6 | 2 |
Lawrence z Arabii | 1962 | 5 | 7 | 2 |
Czarnoksiężnik z krainy Oz | 1939 | 6 | 10 | 4 |
Absolwent | 1967 | 7 | 17 | 10 |
Na nabrzeżach | 1954 | 8 | 19 | 11 |
Lista Schindlera | 1993 | 9 | 8 | 1 |
Deszczowa piosenka | 1952 | 10 | 5 | 5 |
To wspaniałe życie | 1946 | 11 | 20 | 9 |
Bulwar Zachodzącego Słońca | 1950 | 12 | 16 | 4 |
Most na rzece Kwai | 1957 | 13 | 36 | 23 |
Pół żartem, pół serio | 1959 | 14 | 22 | 8 |
Gwiezdne wojny: część IV – Nowa nadzieja | 1977 | 15 | 13 | 2 |
Wszystko o Ewie | 1950 | 16 | 28 | 12 |
Afrykańska królowa | 1951 | 17 | 65 | 48 |
Psychoza | 1960 | 18 | 14 | 4 |
Generał | 1926 | — | 18 | — |
Chinatown | 1974 | 19 | 21 | 2 |
Lot nad kukułczym gniazdem | 1975 | 20 | 33 | 13 |
Grona gniewu | 1940 | 21 | 23 | 2 |
2001: Odyseja kosmiczna | 1968 | 22 | 15 | 7 |
Sokół maltański | 1941 | 23 | 31 | 8 |
Wściekły Byk | 1980 | 24 | 4 | 20 |
E.T. | 1982 | 25 | 24 | 1 |
Dr. Strangelove | 1964 | 26 | 39 | 13 |
Bonnie i Clyde | 1967 | 27 | 42 | 15 |
Czas Apokalipsy | 1979 | 28 | 30 | 2 |
Pan Smith jedzie do Waszyngtonu | 1939 | 29 | 26 | 3 |
Skarb Sierra Madre | 1948 | 30 | 38 | 8 |
Annie Hall | 1977 | 31 | 35 | 4 |
Ojciec chrzestny II | 1974 | 32 | 32 | 0 |
W samo południe | 1952 | 33 | 27 | 6 |
Zabić drozda | 1962 | 34 | 25 | 9 |
Ich noce | 1934 | 35 | 46 | 11 |
Nocny kowboj | 1969 | 36 | 43 | 7 |
Najlepsze lata naszego życia | 1946 | 37 | 37 | 0 |
Podwójne ubezpieczenie | 1944 | 38 | 29 | 9 |
Doktor Żywago | 1965 | 39 | — | — |
Północ, północny zachód | 1959 | 40 | 55 | 15 |
West Side Story | 1961 | 41 | 51 | 10 |
Okno na podwórze | 1954 | 42 | 48 | 6 |
King Kong | 1933 | 43 | 41 | 2 |
Narodziny narodu | 1915 | 44 | — | — |
Tramwaj zwany pożądaniem | 1951 | 45 | 47 | 2 |
Mechaniczna pomarańcza | 1971 | 46 | 70 | 24 |
Taksówkarz | 1976 | 47 | 52 | 5 |
Szczęki | 1975 | 48 | 56 | 8 |
Królewna Śnieżka i siedmiu krasnoludków | 1937 | 49 | 34 | 15 |
Nietolerancja | 1916 | — | 49 | — |
Butch Cassidy i Sundance Kid | 1969 | 50 | 73 | 23 |
Władca Pierścieni: Drużyna Pierścienia | 2001 | — | 50 | — |
Filadelfijska opowieść | 1940 | 51 | 44 | 7 |
Stąd do wieczności | 1953 | 52 | — | — |
Amadeusz | 1984 | 53 | — | — |
Na Zachodzie bez zmian | 1930 | 54 | — | — |
Dźwięki muzyki | 1965 | 55 | 40 | 15 |
MASH | 1970 | 56 | 54 | 2 |
Trzeci człowiek | 1949 | 57 | — | — |
Fantazja | 1940 | 58 | — | — |
Buntownik bez powodu | 1955 | 59 | — | — |
Nashville | 1975 | — | 59 | — |
Poszukiwacze zaginionej Arki | 1981 | 60 | 66 | 6 |
Zawrót głowy | 1958 | 61 | 9 | 52 |
Podróże Sullivana | 1941 | — | 61 | — |
Tootsie | 1982 | 62 | 69 | 7 |
Dyliżans | 1939 | 63 | — | — |
Kabaret | 1972 | — | 63 | — |
Bliskie spotkania trzeciego stopnia | 1977 | 64 | — | — |
Milczenie owiec | 1991 | 65 | 74 | 9 |
Sieć | 1976 | 66 | 64 | 2 |
Przeżyliśmy wojnę | 1962 | 67 | — | — |
Kto się boi Virginii Woolf? | 1966 | — | 67 | — |
Amerykanin w Paryżu | 1951 | 68 | — | — |
Jeździec znikąd | 1953 | 69 | 45 | 24 |
Francuski łącznik | 1971 | 70 | 93 | 23 |
Forrest Gump | 1994 | 71 | 76 | 5 |
Szeregowiec Ryan | 1998 | — | 71 | — |
Ben-Hur | 1959 | 72 | 100 | 28 |
Skazani na Shawshank | 1994 | — | 72 | — |
Wichrowe Wzgórza | 1939 | 73 | — | — |
Gorączka złota | 1925 | 74 | 58 | 16 |
Tańczący z wilkami | 1990 | 75 | — | — |
W upalną noc | 1967 | — | 75 | — |
Światła wielkiego miasta | 1931 | 76 | 11 | 65 |
Amerykańskie graffiti | 1973 | 77 | 62 | 15 |
Wszyscy ludzie prezydenta | 1976 | — | 77 | — |
Rocky | 1976 | 78 | 57 | 21 |
Łowca jeleni | 1978 | 79 | 53 | 26 |
Dzika banda | 1969 | 80 | 79 | 1 |
Dzisiejsze czasy | 1936 | 81 | 78 | 3 |
Spartakus | 1960 | — | 81 | — |
Olbrzym | 1956 | 82 | — | — |
Wschód słońca | 1927 | — | 82 | — |
Pluton | 1986 | 83 | 86 | 3 |
Titanic | 1997 | — | 83 | — |
Fargo | 1996 | 84 | — | — |
Kacza zupa | 1933 | 85 | 60 | 25 |
Noc w operze | 1935 | — | 85 | — |
Bunt na Bounty | 1935 | 86 | — | — |
Frankenstein | 1931 | 87 | — | — |
Dwunastu gniewnych ludzi | 1957 | — | 87 | — |
Swobodny jeździec | 1969 | 88 | 84 | 4 |
Patton | 1970 | 89 | — | — |
Szósty zmysł | 1999 | — | 89 | — |
Śpiewak jazzbandu | 1927 | 90 | — | — |
Lekkoduch | 1936 | — | 90 | — |
My Fair Lady | 1964 | 91 | — | — |
Wybór Zofii | 1982 | — | 91 | — |
Miejsce pod słońcem | 1951 | 92 | — | — |
Garsoniera | 1960 | 93 | 80 | 13 |
Chłopcy z ferajny | 1990 | 94 | 92 | 2 |
Pulp Fiction | 1994 | 95 | 94 | 1 |
Ostatni seans filmowy | 1971 | — | 95 | — |
Poszukiwacze | 1956 | 96 | 12 | 84 |
Rób, co należy | 1989 | — | 96 | — |
Drapieżne maleństwo | 1938 | 97 | 88 | 9 |
Łowca androidów | 1982 | — | 97 | — |
Bez przebaczenia | 1992 | 98 | 68 | 30 |
Zgadnij, kto przyjdzie na obiad | 1967 | 99 | — | — |
Toy Story | 1995 | — | 99 | — |
Yankee Doodle Dandy | 1942 | 100 | 98 | 2 |
Aktualizacja w 2007 roku
Dwadzieścia trzy filmy z pierwotnej listy 100 najlepszych filmów zostały usunięte w 2007 roku:
- Doktor Żywago (1965)
- Narodziny narodu (1915)
- Stąd do wieczności (1953)
- Amadeusz (1984)
- Na Zachodzie bez zmian (1930)
- Trzeci człowiek (1949)
- Fantazja (1940)
- Buntownik bez powodu (1955)
- Dyliżans (1939)
- Bliskie spotkania trzeciego stopnia (1977)
- Przeżyliśmy wojnę (1962)
- Amerykanin w Paryżu (1951)
- Wichrowe Wzgórza (1939)
- Tańczący z wilkami (1990)
- Olbrzym (1956)
- Fargo (1996)
- Bunt na Bounty (1935)
- Frankenstein (1931)
- Patton (1970)
- Śpiewak jazzbandu (1927)
- My Fair Lady (1964)
- Miejsce pod słońcem (1951)
- Zgadnij, kto przyjdzie na obiad (1967)
Dodano cztery filmy powstałe w latach 1996–2006:
- Władca Pierścieni: Drużyna Pierścienia (2001)
- Szeregowiec Ryan (1998)
- Titanic (1997)
- Szósty zmysł (1999)
Dodano również dziewiętnaście filmów nakręconych przed 1996 rokiem:
- Generał (1926)
- Nietolerancja (1916)
- Nashville (1975)
- Podróże Sullivana (1941)
- Kabaret (1972)
- Kto się boi Virginii Woolf? (1966)
- Skazani na Shawshank (1994)
- W upalną noc (1967)
- Wszyscy ludzie prezydenta (1976)
- Spartakus (1960)
- Wschód słońca (1927)
- Noc w operze (1935)
- Dwunastu gniewnych ludzi (1957)
- Lekkoduch (1936)
- Wybór Zofii (1982)
- Ostatni seans filmowy (1971)
- Rób, co należy (1989)
- Łowca androidów (1982)
- Toy Story (1995)
Linki zewnętrzne
- Lista stu najlepszych amerykańskich filmów według AFI – Lista z 1998 (American Film Institute). afi.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-06-02)]. AFI.com, oficjalna strona (ang.)
- Lista stu najlepszych amerykańskich filmów według AFI – Lista z 1998 (American Film Institute) FilmSite.org (ang.)
- p
- d
- e
Rankingi Amerykańskiego Instytutu Filmowego
|