John Latham (ornitolog)

Ten artykuł dotyczy brytyjskiego ornitologa. Zobacz też: inne osoby o tym imieniu i nazwisku.
John Latham
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

27 czerwca 1740
Eltham, Londyn

Data śmierci

4 lutego 1837

Zawód, zajęcie

lekarz, przyrodnik

Multimedia w Wikimedia Commons

John Latham (ur. 27 czerwca 1740 w Eltham, zm. 4 lutego 1837) – brytyjski lekarz, ornitolog i przyrodnik.

Latham nazywany był dziadkiem australijskiej ornitologii, ponieważ zbadał, nadał nazwy i sklasyfikował wiele okazów ptaków, które przewiezione zostały z Australii do Anglii w latach 80. i 90. XVIII wieku. Należą do nich m.in.: emu, kakadu biała, orzeł australijski, lirogony czy dzierzbowron. Był także pierwszym badaczem, który opisał arę hiacyntową.

Pracował także jako lekarz w Dartford, w hrabstwie Kent, gdzie prowadził badania ornitologiczne nad pokrzewką kasztanowatą. Przeszedł na emeryturę w roku 1796 i osiadł w hrabstwie Hampshire w Anglii.

Publikacje

  • A General Synopsis of Birds[1] (1781–1801)
  • Index ornithologicus[2] (1790)
  • General History of Birds[3] (1821–1828)

A General Synopsis of Birds Lathama było pierwszym na świecie opracowaniem ornitologicznym ze 106 ilustracjami wykonanymi własnoręcznie przez autora. Publikacja opisuje wiele nowych gatunków, które Latham odkrył w różnych muzeach i zbiorach. W pozycji tej, podobnie jak inny znany przyrodnik Georges-Louis Leclerc, hrabia de Buffon, nie przywiązywał wagi do nazw gatunków, które opisywał. Dopiero później zdał sobie sprawę, że jeśli opisywałby gatunki, korzystając z dwuczłonowej klasyfikacji, opracowanej przez Karola Linneusza, dostąpiłby możliwości nadawania epitetu gatunkowego pochodzącego od jego nazwiska. Kiedy zorientował się, jak duży popełnił błąd, to szybko opublikował w 1790 r. zestawienie wcześniej opisanych przez siebie ptaków pt. Index Ornithologicus, z naniesionymi poprawkami. Jednak było już za późno, ponieważ niemiecki entomolog Johann Friedrich Gmelin zdążył tymczasem wydać uzupełnioną 13. edycję Systema Naturae Linneusza, w której dał naukowe nazwy gatunkom, także tym z książki Lathama A General Synopsis of Birds. Gmelin uwzględnił zasady nomenklatury dwumianowej i dzięki temu jego nazwisko widnieje w nazwach niektórych gatunków opisanych kilka lat wcześniej przez Johna Lathama.

Latham utrzymywał regularną korespondencję z takimi osobistościami ze świata nauki, jak: Thomas Pennant, Joseph Banks, Ashton Lever i wieloma innymi. Od 1775 roku należał do Royal Society, miał także swój znaczny udział w tworzeniu Towarzystwa Linneuszowskiego w Londynie.

Zobacz też

  • John Latham (sędzia)

Przypisy

  1. A general synopsis of birds. [dostęp 2023-09-21].
  2. Index ornithologicus, sive Systema ornithologiæ; complectens avium divisionem in classes, ordines, genera, species, ipsarumque varietates: adjectis synonymis, locis, descriptionibus, &c. / Studio et opera Joannis Latham. [dostęp 2023-09-21].
  3. A general history of birds by John Latham. [dostęp 2023-09-21].

Bibliografia

  • Christine Jackson: Bird Etchings: The Illustrators and Their Books, 1655–1855. Cornell Univ Pr. ISBN 0-8014-9684-5.
  • ISNI: 0000000121383299
  • VIAF: 69237380
  • LCCN: n86844451
  • GND: 117605824
  • LIBRIS: xv8bbsqg182548h
  • BnF: 15515326n
  • SUDOC: 077049691
  • SBN: TO0V482252
  • NKC: mzk2010577428
  • NTA: 130641065
  • Open Library: OL2419063A
  • PLWABN: 9810579260905606
  • NUKAT: n2015143719
  • OBIN: 16090
  • CONOR: 266290531
  • ΕΒΕ: 253446