Europejski Korpus Astronautów
Europejski Korpus Astronautów[1] (ang. European Astronaut Corps) – jednostka Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA), która wybiera i szkoli astronautów. Uczestniczą oni w amerykańskich i rosyjskich misjach kosmicznych, w szczególności pełnią służbę na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS). Europejski Korpus Astronautów ma swoją siedzibę w Europejskim Centrum Astronautów w Kolonii w Niemczech. Astronauci mogą być przydzielani do różnych projektów zarówno w Europie (np. w ESTEC), jak i gdzie indziej na świecie, w NASA Johnson Space Center czy Gwiezdnym Miasteczku.
Aktualni członkowie
Obecnie Europejski Korpus Astronautów ma siedmioro aktywnych członków.
Płeć, imię i nazwisko | Kraj | Nabór | Czas w kosmosie | Misje |
---|---|---|---|---|
![]() | ![]() | 2009 | 370d 5h 45m | Sojuz TMA-15M (Ekspedycja 42/43), SpaceX Crew-4 (Ekspedycja 67/68) |
![]() | ![]() | 2009 | 362d 1h 50m | Sojuz TMA-13M (Ekspedycja 40/Ekspedycja 41), Sojuz MS-09 (Ekspedycja 56/57) |
![]() | ![]() | 2009 | 9d 20h 14m | Sojuz TMA-18M/16M, SpaceX Crew-7 (lot planowany) |
![]() | ![]() | 2009 | 366d 23h 1m | Sojuz TMA-09M (Ekspedycja 36/37), Sojuz MS-13 (Ekspedycja 60/61) |
![]() | ![]() | 2009 | 185d 22h 11m | Sojuz TMA-19M (Ekspedycja 46/47) |
![]() | ![]() | 2009 | 396d 11h 34m | Sojuz MS-03 (Ekspedycja 50/51), SpaceX Crew-2 (Ekspedycja 65/66) |
![]() | ![]() | 2015 | 176d 2h 39m | SpaceX Crew-3 (Ekspedycja 66/67) |
Wszyscy obecni członkowie korpusu odbyli loty kosmiczne na ISS. Spośród nich najwięcej czasu w kosmosie spędził francuski astronauta Thomas Pesquet: 396 dni, 11 godzin i 34 minuty. Jest to obecnie rekord czasu pobytu w kosmosie wśród wszystkich europejskich astronautów. W skład korpusu wchodzi obecnie jedna astronautka, Samantha Cristoforetti, która spędziła 370 dni, 5 godzin i 45 minut w kosmosie; do 2017 roku należał do niej rekord długości lotu kosmicznego kobiety.
Nabór w 2009
3 kwietnia 2008 r. dyrektor generalny ESA Jean-Jacques Dordain ogłosił rekrutację do nowej klasy europejskich astronautów[2]. Ostateczna selekcja miała miejsce wiosną 2009 r.[3] Spośród prawie 10 000 osób kandydujących na astronautów, 8413 spełniło wstępne kryteria aplikacyjne. Spośród nich 918 zostało wybranych do pierwszego etapu testów psychologicznych, w wyniku którego 24 września 2008 r. wyłoniono 192 kandydatów. Po dwuetapowych testach psychologicznych pozostało 80 kandydatów, których w styczniu i lutym 2009 poddano ocenie medycznej. Około 40 kandydatów dostało się na formalne rozmowy kwalifikacyjne na nowych członków Europejskiego Korpusu Astronautów[3].
Nabór w 2022
W latach 2021–2022 odbyła się kolejna rekrutacja, w wyniku której wybrano pięciu astronautów zawodowych, a także po raz pierwszy rezerwową pulę 11 kandydatów na astronautów. Wybrano także „paraastronautę”, osobę z niepełnosprawnością fizyczną, aby zbadać możliwości uczestnictwa takich osób w misjach kosmicznych[4][5][6].
Płeć, imię i nazwisko | Państwo | Uwagi |
---|---|---|
![]() | ![]() | Astronautka zawodowa |
![]() | ![]() | Astronauta zawodowy |
![]() | ![]() | Astronautka zawodowa |
![]() | ![]() | Astronauta zawodowy |
![]() | ![]() | Astronauta zawodowy |
![]() | ![]() | Paraastronauta |
![]() | ![]() | Astronautka rezerwowa |
![]() | ![]() | Astronautka rezerwowa |
![]() | ![]() | Astronautka rezerwowa |
![]() | ![]() | Astronauta rezerwowy |
![]() | ![]() | Astronautka rezerwowa |
![]() | ![]() | Astronauta rezerwowy |
![]() | ![]() | Astronautka rezerwowa |
![]() | ![]() | Astronauta rezerwowy |
![]() | ![]() | Astronauta rezerwowy |
![]() | ![]() | Astronauta rezerwowy |
![]() | ![]() | Astronautka rezerwowa |
Finansowanie Międzynarodowej Stacji Kosmicznej przez NASA i Rosję ma zakończyć się w 2030 roku. Dzięki zaangażowaniu w budowę statku Orion, ESA otrzyma trzy możliwości lotów dla europejskich astronautów do przyszłej stacji Gateway[24].
Byli członkowie
Jak dotąd 18 osób opuściło Europejski Korpus Astronautów[25]
Niektórzy astronauci włączeni w 1998 r. do Europejskiego Korpusu Astronautów zostali wybrani wcześniej przez narodowe agencje kosmiczne.
Europejscy astronauci w programie wahadłowców STS
Imię i nazwisko | Nazwa misji | Lot | Data startu | Data powrotu | Stanowisko |
---|---|---|---|---|---|
![]() ![]() | Spacelab-1 | STS-9 | 28.11.1983 | 8.12.1983 | specjalista ładunku |
![]() ![]() | Spacelab-D1 | STS-61-A | 30.10.1985 | 6.11.1985 | specjalista ładunku |
![]() ![]() | Spacelab IML-1 | STS-42 | 22.01.1992 | 30.01.1992 | specjalista ładunku |
![]() ![]() | STS-45 | STS-45 | 24.03.1992 | 2.04.1992 | specjalista ładunku |
![]() ![]() | STS-46 | STS-46 | 31.07.1992 | 8.08.1992 | specjalista misji |
![]() ![]() | Spacelab-D2 | STS-55 | 26.04.1993 | 6.05.1993 | specjalista ładunku |
![]() ![]() | Hubble SM-1 | STS-61 | 2.12.1993 | 13.12.1993 | specjalista misji |
![]() ![]() | STS-66 | STS-66 | 3.11.1994 | 14.11.1994 | specjalista misji |
![]() ![]() | STS-75 | STS-75 | 22.02.1996 | 9.03.1996 | specjalista misji |
![]() ![]() | STS-75 | STS-75 | 22.02.1996 | 9.03.1996 | specjalista misji |
![]() ![]() | STS-95 | STS-95 | 29.10.1998 | 7.11.1998 | specjalista misji |
![]() ![]() | Hubble SM-3A | STS-103 | 20.12.1999 | 28.12.1999 | specjalista misji |
![]() ![]() | Hubble SM-3A | STS-103 | 20.12.1999 | 28.12.1999 | specjalista misji |
![]() ![]() | STS-99 | STS-99 | 11.02.2000 | 22.02.2000 | specjalista misji |
Misje na stację kosmiczną Mir
Astronauci z Europy latali na Mir zarówno na pokładzie pojazdów Sojuz (w ramach programu Euromir), jak i na pokładzie wahadłowców kosmicznych (w programie Shuttle-Mir)[26].
Imię i nazwisko | Nazwa misji | Lot (tam/z powrotem) | Data startu | Data powrotu |
---|---|---|---|---|
![]() ![]() | Antarès | Sojuz TM-15/Sojuz TM-14 | 27.07.1992 | 10.08.1992 |
![]() ![]() | Altair | Sojuz TM-17/Sojuz TM-16 | 1.07.1993 | 22.07.1993 |
![]() ![]() | Euromir '94 | Sojuz TM-20/Sojuz TM-19 | 3.10.1994 | 4.11.1994 |
![]() ![]() | Euromir '95 | Sojuz TM-22 | 3.09.1995 | 29.02.1996 |
![]() ![]() | Cassiopée | Sojuz TM-24/Sojuz TM-23 | 17.08.1996 | 2.09.1996 |
![]() ![]() | Mir '97 | Sojuz TM-25/Sojuz TM-24 | 10.02.1997 | 2.03.1997 |
![]() ![]() | Pégase | Sojuz TM-27/Sojuz TM-26 | 29.01.1998 | 19.02.1998 |
![]() ![]() | Perseus | Sojuz TM-29 | 20.02.1999 | 28.08.1999 |
Misje na Międzynarodową Stację Kosmiczną
Europejscy astronauci, którzy odwiedzili ISS to:
Imię i nazwisko | Agencja | Nazwa misji | Lot (tam/z powrotem) | Ekspedycja | Data startu | Data powrotu | Uwagi |
---|---|---|---|---|---|---|---|
![]() ![]() | ESA | STS-100 | Ekspedycja 2 | 19.04.2001 | 1.05.2001 | Lot 6A z MPLM Raffaello | |
![]() ![]() | CNES | Andromède | Sojuz TM-33/Sojuz TM-32 | Ekspedycja 3 | 21.10.2001 | 31.10.2001 | |
![]() ![]() | ESA | Marco Polo | Sojuz TM-34/|Sojuz TM-33 | Ekspedycja 4 | 25.04.2002 | 5.05.2002 | |
![]() ![]() | CNES | STS-111 | Ekspedycja 4/5 | 5.06.2002 | 19.06.2002 | Lot UF-2 w ramach budowy ISS | |
![]() ![]() | ESA | Odissea | Sojuz TMA-1/Sojuz TM-34 | Ekspedycja 5 | 30.10.2002 | 10.11.2002 | |
![]() ![]() | ESA | Cervantes | Sojuz TMA-3/Sojuz TMA-2 | Ekspedycja 7/8 | 18.10.2003 | 28.10.2003 | |
![]() ![]() | ESA | DELTA | Sojuz TMA-4/Sojuz TMA-3 | Ekspedycja 8/9 | 19.04.2004 | 30.04.2004 | |
![]() ![]() | ESA | Eneide | Sojuz TMA-6/|Sojuz TMA-5 | Ekspedycja 10/11 | 15.04.2005 | 24.04.2005 | |
![]() ![]() | ESA | Astrolab | STS-121/|STS-116 | Ekspedycja 13/14 | 4.07.2006 | 22.12.2006 | Lot ULF 1.1 w ramach budowy ISS, pierwszy Europejczyk pełniący funkcję inżyniera lotu na ISS |
![]() ![]() | ESA | Celsius | STS-116 | Ekspedycja 14 | 10.12.2006 | 22.12.2006 | Lot 12A.1 w ramach budowy ISS |
![]() ![]() | ESA | Esperia | STS-120 | Ekspedycja 16 | 23.10.2007 | 7.11.2007 | Lot 10A w ramach budowy ISS |
![]() ![]() | ESA | Columbus | STS-122 | Ekspedycja 16 | 7.02.2008 | 20.02.2008 | Lot 1E w ramach budowy ISS |
![]() ![]() | ESA | Columbus | STS-122/|STS-123 | Ekspedycja 16 | 7.02.2008 | 27.03.2008 | Lot 1E w ramach budowy ISS, drugi Europejczyk będący inżynierem lotu na stacji |
![]() ![]() | ESA | OasISS | Sojuz TMA-15 | Ekspedycja 20/21 | 27.05.2009 | 1.12.2009 | Inżynier lotu Ekspedycji 20, dowódca Ekspedycji 21 (pierwszy z Europy) |
![]() ![]() | ESA | AlISSé | STS-128 | Ekspedycja 20 | 29.08.2009 | 12.09.2009 | Lot 17A w ramach budowy ISS |
![]() ![]() | ESA | MagISStra | Sojuz TMA-20 | Ekspedycja 26/27 | 15.12.2010 | 24.05.2011 | Inżynier lotu w Ekspedycji 26 i 27 |
![]() ![]() | ESA | DAMA | STS-134 | Ekspedycja 27/28 | 16.05.2011 | 1.06.2011 | |
![]() ![]() | ESA | PromISSe | Sojuz TMA-03M | Ekspedycja 30/31 | 21.12.2011 | 1.07.2012 | Inżynier lotu w Ekspedycji 30 i 31 |
![]() ![]() | ESA | Volare | Sojuz TMA-09M | Ekspedycja 36/37 | 28.05.2013 | 11.11.2013 | Inżynier lotu w Ekspedycji 36 i 37, pierwszy astronauta z naboru z 2009 w kosmosie |
![]() ![]() | ESA | Blue Dot | Sojuz TMA-13M | Ekspedycja 40/41 | 28.05.2014 | 10.11.2014 | Inżynier lotu w Ekspedycji 40 i 41 |
![]() ![]() | ESA | Futura | Sojuz TMA-15M | Ekspedycja 42/43 | 23.11.2014 | 11.06.2015 | Inżynierka lotu w Ekspedycji 42 i 43, najdłuższy nieprzerwany lot europejskiej astronautki |
![]() ![]() | ESA | IrISS[27] | Sojuz TMA-18M/Sojuz TMA-16M | Ekspedycja 44 | 2.09.2015 | 12.09.2015 | |
![]() ![]() | ESA | Principia[28] | Sojuz TMA-19M | Ekspedycja 46/47 | 15.12.2015 | 18.06.2016 | Inżynier lotu w Ekspedycji 46 i 47 |
![]() ![]() | ESA | Proxima[29] | Sojuz MS-03 | Ekspedycja 50/51 | 17.11.2016 | 16.05.2017 | Inżynier lotu w Ekspedycji 50 i 51 |
![]() ![]() | ESA | Vita | Sojuz MS-05 | Ekspedycja 52/53 | 28.07.2017 | 14.12.2017 | Inżynier lotu w Ekspedycji 52 i 53 |
![]() ![]() | ESA | Horizons | Sojuz MS-09 | Ekspedycja 56/57 | 6.06.2018 | 20.12.2018 | Inżynier lotu w Ekspedycji 56, dowódca Ekspedycji 57 |
![]() ![]() | ESA | Beyond | Sojuz MS-13 | Ekspedycja 60/61 | 20.07.2019 | 6.02.2020 | Inżynier lotu w Ekspedycji 60, dowódca Ekspedycji 61 |
![]() ![]() | ESA | Alpha | SpaceX Crew-2 | Ekspedycja 65/66 | 23.04.2021 | 9.11.2021 | Inżynier lotu w Ekspedycji 65, dowódca stacji pod koniec Ekspedycji 65 i na początku Ekspedycji 66. |
![]() ![]() | ESA | Cosmic Kiss | SpaceX Crew-3 | Ekspedycja 66/67 | 11.11.2021 | 6.05.2022 | Inżynier lotu w Ekspedycji 66 |
![]() ![]() | ESA | Minerva | SpaceX Crew-4 | Ekspedycja 67/68 | 27.04.2022 | 14.10.2022 | Inżynierka lotu w Ekspedycji 67, dowódczyni pierwszej części Ekspedycji 68 |
Przyszłe misje na Międzynarodową Stację Kosmiczną
Przyszli europejscy astronauci na ISS to:
Imię i nazwisko | Agencja | Misja | Lot | Ekspedycja | Data startu | Data powrotu | Uwagi |
---|---|---|---|---|---|---|---|
![]() ![]() | ESA | Huginn[31] | SpaceX Crew-7 | Ekspedycja 69/70 | początek 2024 r. | III kwartał 2024 r. | Pierwszy astronauta spoza USA, który ma pilotować amerykański statek kosmiczny |
Europejscy astronauci spoza ESA
Interkosmos
Dziesięcioro Europejczyków poleciało w kosmos w ramach radzieckiego programu Interkosmos, który umożliwił obywatelom sprzymierzonych krajów udział w misjach na stacje kosmiczne Salut 6, Salut 7 i Mir.
Aleksandyr Aleksandrow
Jean-Loup Chrétien
Bertalan Farkas
Mirosław Hermaszewski
Georgi Iwanow
Sigmund Jähn
Dumitru Prunariu
Vladimír Remek
Helen Sharman
Franz Viehböck
Misje wahadłowców STS
Astronauci z Europy latali także wahadłowcami kosmicznymi NASA, głównie jako specjaliści od ładunku w misjach naukowych, takich jak Spacelab. Własne grupy astronautów zorganizowały w szczególności francuska agencja CNES i niemiecka DLR. Następujący astronauci spoza ESA uczestniczyli w różnych misjach wahadłowca (astronauci z korpusu ESA są wymienieni powyżej).
Patrick Baudry (CNES)
Jean-Jacques Favier (CNES)
Reinhard Furrer (DLR)
Łeonid Kadeniuk (DKAU)
Franco Malerba (ASI)
Ulrich Walter (DLR)
Stacja kosmiczna Mir
Następujący astronauci polecieli na misje do stacji kosmicznej Mir na mocy porozumień między swoimi państwami a Rosją.
Zobacz też
Przypisy
- ↑ KrzysztofK. Czart KrzysztofK., Europejska Agencja Kosmiczna ogłasza rekrutację astronautów [online], Polska Agencja Prasowa, 13 lutego 2021 [dostęp 2022-11-25] (pol.).
- ↑ Stephen Clark: Europe’s new cargo freighter safely docks to space station. Spaceflight Now.
- ↑ a b Closing in on new astronauts.
- ↑ Astronaut selection 2021-22 FAQs. (ang.).
- ↑ ESA presents new generation of astronauts. (ang.).
- ↑ KrzysztofK. Kanawka KrzysztofK., ESA ogłasza nową grupę astronautów, Polak wybrany [online], Kosmonauta.net, 23 listopada 2022 [dostęp 2022-11-25] (pol.).
- ↑ Sophie Adenot. (ang.).
- ↑ Pablo Alvarez Fernandez. (ang.).
- ↑ Rosemary Coogan. (ang.).
- ↑ Raphaël Liégeois. (ang.).
- ↑ Marco Alain Sieber. (ang.).
- ↑ John McFall. (ang.).
- ↑ Meganne Christian. (ang.).
- ↑ Anthea Comellini. (ang.).
- ↑ Sara Garcia Alonso. (ang.).
- ↑ Andrea Patassa. (ang.).
- ↑ Carmen Possnig. (ang.).
- ↑ Arnaud Prost. (ang.).
- ↑ Amelie Schoenenwald. (ang.).
- ↑ Aleš Svoboda. (ang.).
- ↑ Sławosz Uznański. (ang.).
- ↑ Marcus Wandt. (ang.).
- ↑ Nicola Winter. (ang.).
- ↑ Positive signs for Europe as ESA goes forward to the Moon.
- ↑ European astronauts in new functions.
- ↑ European human spaceflight patches.
- ↑ The iriss name and logos.
- ↑ ESA mission name for astronaut Tim Peake: Principia.
- ↑ Thomas Pesquet closer to space with mission name Proxima.
- ↑ Third spaceflight for astronaut Paolo Nespoli.
- ↑ Introducing Huginn.
Linki zewnętrzne
- Europejski Korpus Astronautów