Cieszynka (sport)

Andrij Szewczenko po zdobyciu gola podczas Euro 2012

Cieszynka – w sporcie popularne określenie na okazywanie radości przez zawodnika po zdobyciu gola lub punktu. Kojarzone jest głównie z piłką nożną. Słowo „cieszynka” jest powszechnie używane przede wszystkim w magazynach i serwisach sportowych, pojawiło się także między innymi w grze FIFA jako tłumaczenie angielskiego celebrations[1].

Rodzaje

Grupowy uścisk włoskich piłkarzy cieszących się z gola

Do najpopularniejszych rodzajów cieszynek można zaliczyć: grupowy uścisk z innymi piłkarzami z drużyny, ucałowanie godła na koszulce, przyłożenie palca do ust jako forma uciszenia kibiców przeciwnika, ślizg na kolanach, bieg z rozłożonymi rękami w pozycji przypominającej samolot, poruszanie rękami w sposób przypominający kołysanie dziecka, taniec, salto, podskakiwanie, uniesienie rąk w górę wskazując palcami w niebo, czy zdjęcie koszulki.

W hokeju, gdy zawodnicy cieszą się po zdobyciu bramki, grana jest krótka, około 30-sekundowa melodia[2].

Ważniejsze przykłady

  • Słynne stało się zdjęcie koszulki przez amerykańską piłkarkę Brandi Chastain w 1999 roku. Jej fotografia pojawiła się na okładce Newsweeka oraz Sports Illustrated[3];
  • Podczas meczu ćwierćfinałowego Mistrzostw Świata 1994 Brazylijczyk Bebeto wykonując „kołyskę” – gest przypominający kołysanie dziecka – poinformował kibiców o narodzinach dziecka;
  • Podczas Euro 2012 włoski piłkarz Mario Balotelli zdjął koszulkę i stanął w miejscu prezentując swoje mięśnie. Jego zdjęcie w tej pozycji stało się później memem internetowym;
  • W 2014 roku na Mistrzostwach Świata w Siatkówce kontrowersje wzbudziła cieszynka rosyjskiego siatkarza Aleksieja Spiridonowa, który wykonywał w stronę polskich kibiców gesty przypominające strzelanie z karabinu[4];
  • W 2019 roku Krzysztof Piątek zastrzegł swoją charakterystyczną cieszynkę (ślizg na kolanach i ręce ułożone w kształt rewolwerów) jako ruchomy znak towarowy[5].

Przepisy prawne

FIFA nie zakazuje okazywania radości po strzeleniu gola, jednak niektóre jej formy są zabronione[6].

Kartką może zostać ukarany zawodnik, który zdejmie koszulkę, wybiegnie poza boisko lub użyje obraźliwego gestu. Nierzadko zdarza się też, że w takich przypadkach piłkarz dostaje grzywnę lub zostaje zawieszony. Przykładowo w 2013 roku piłkarz greckiego klubu AEK Ateny Jorgos Katidis został ukarany dożywotnim zakazem występów we wszystkich reprezentacjach Grecji za wykonanie nazistowskiego salutu[7].

Zobacz też

  • gest Kozakiewicza
  • cheerleading

Przypisy

  1. FIFA 15 — Wykonywanie cieszynek. EA Sports, 10 stycznia 2015. [dostęp 2015-01-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-07-15)].
  2. Ranking the top goal songs in the NHL. [w:] sportsnet.ca [on-line]. 2009-07-13. [dostęp 2016-12-09]. (ang.).
  3. Mary Buckheit: Brandi Chastain, 10 years later. [w:] espn.com [on-line]. 2009-07-13. [dostęp 2016-12-09]. (ang.).
  4. Prowokacyjna "cieszynka" Spirydonova! Gwiazdor Sbornej chciał "rozstrzelać" fanów. wprzerwie.pl, 17 września 2014. [dostęp 2015-01-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-03-26)].
  5. Krzysztof Piątek opatentował cieszynkę. Pistolety znakiem towarowym. Eurosport, 11 listopada 2019.
  6. FIFA: Laws of the Game 2010/2011. [dostęp 2015-01-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-11-13)]. (ang.).
  7. Greek footballer Giorgos Katidis banned for Nazi salute. bbc.com, 2013-03-17. [dostęp 2016-12-11]. (ang.).