Branko Lustig

Branko Lustig (2009)

Data i miejsce urodzenia

10 czerwca 1932
Osijek

Data i miejsce śmierci

13 listopada 2019
Zagrzeb

Narodowość

chorwacka

Dziedzina sztuki

producent filmowy

Ważne dzieła

Lista Schindlera
Gladiator

Nagrody

Oscar za najlepszy film (1993) (Lista Schindlera)
Oscar za najlepszy film (2001) (Gladiator)

Multimedia w Wikimedia Commons

Branko Lustig (ur. 10 czerwca 1932 w Osijeku, zm. 13 listopada 2019 w Zagrzebiu^[1]) – chorwacki producent filmowy. Jedyny Chorwat, który zdobył dwa Oscary^[2].

Młodość

Lustig urodził się in Osijeku (Królestwo Jugosławii, obecnie Chorwacja) w rodzinie chorwackich Żydów. Jego ojciec, Mirko, był kierownikiem sali w Osijek Café Central, matka Vilma opiekowała się domem. Jego dziadkowie, w przeciwieństwie do rodziców byli ortodoksyjnymi Żydami^[3]. Podczas II wojny światowej był więźniem obozów koncentracyjnych: Auschwitz-Birkenau oraz Bergen-Belsen. Większość rodziny, w tym dziadkowie nie przetrwała wojny. Ojciec został zabity w Čakovcu 15 marca 1945 roku (przez wojska węgierskie), natomiast matka przetrwała Holocaust odzyskując syna, który po wojnie ważył zaledwie 33 kilogramy^[4]. Lustig przetrwał Auschwitz dzięki oficerowi, który pochodził z okolic Osijeka i znał jego ojca^[5].

Kariera filmowa

Lustig rozpoczął swoją karierę w roku 1955 jako asystent reżysera w Jadran Filmie^[6]. W 1956 debiutował jako kierownik produkcji w wojennym filmie Branko Bauera Ne okreći se sine (Nie odwracaj się, synu), który zdobył m.in. 3 nagrody Golden Arena na festiwalu filmowym w Puli. W latach osiemdziesiątych XX wieku współpracował m.in. przy filmach Wybór Zofii, serialu Wichry wojny (1983) i jego kontynuacji Wojna i pamięć (1988)^[6]. W 1988 wyemigrował do USA^[6].

W roku 1993 Lustig był współproducentem Listy Schindlera, za którą otrzymał swojego pierwszego Oscara. Drugiego producenckiego Oscara zdobył w 2001 roku za Gladiatora. Współpracował jako producent, lub kierownik produkcji m.in. przy:

The Peacemaker (1997),
Hannibal (2001)
Helikopter w ogniu (2001).

W roku 2008, Lustig współtworzył niezależną firmę producencką Six Point Films^[7]

Wyróżnienia

Lustig otrzymał w roku 1994 order księcia Trpimira z rąk prezydenta Chorwacji Franjo Tuđmana^[6]^[6]^[8]. W roku 2008 jako pierwszy filmowiec w historii otrzymał doktorat honoris causa uniwersytetu w Zagrzebiu^[2].

Lustig był również honorowym prezydentem i współtwórcą Festivalu židovskog filma (festiwalu filmu żydowskiego) w Zagrzebiu^[9]. We wrześniu 2010 Lustig otrzymał honorowe obywatelstwo miasta Osijek^[10].

W roku 2015 Lustig przekazał statuetkę Oscara zdobytą za Listę Schindlera w darze instytutowi Jad Waszem^[11].

Życie osobiste

Od 1970 roku był żonaty z Mirjaną Lustig. 2 maja 2011 roku obchodził swoją bar micwę. Ceremonia miała miejsce w obozie koncentracyjnym Auschwitz^[12]. W tym miejscu Lustig obchodził podczas wojny 13 urodziny, podczas których powinna odbyć się zgodnie z tradycją ta uroczystość wejścia w dorosłość^[3]. Wydarzenie miało miejsce podczas Marszu Żywych^[13]

Lustig mieszkał w Los Angeles oraz Zagrzebiu^[14].

Przypisy

↑ Richard Sandomir: Branko Lustig, 87, Holocaust Survivor Turned Film Producer, Dies. nytimes.com, 2019-11-21. [dostęp 2019-11-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-11-22)]. (ang.).
↑ ^a ^b Goran Penić: Oskarovac predavač na Akademiji. [w:] Jutarnji list [on-line]. 10 lipca 2008. [dostęp 2008-07-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-07-11)]. (chorw.).
↑ ^a ^b S Oscarovcem Lustigom na bar micvi u Auschwitzu: Mazel tov, Branko!. [w:] Jutarnji list [on-line]. 2011-05-08. [dostęp 2011-05-08]. (chorw.).
↑ U Hollywoodu održana večer posvećena Branku Lustigu. [w:] Jutarnji list [on-line]. 19 kwietnia 2007. [dostęp 2008-07-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-05-28)]. (chorw.).
↑ "Branko Lustig: Plakao sam Hrvatski (Crying in Croatian)", Nova TV Interview, October, 2010
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Hollywoodska večer za Branka Lustiga. [w:] Vjesnik [on-line]. 20 kwietnia 2007. [dostęp 2008-07-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-05-28)]. (chorw.).
↑ Short biography Branko Lustig. [dostęp 2013-12-12].
↑ Frank McCloskey: Frank McCloskey Congressional Papers, 1983-1999. [dostęp 2013-12-12].
↑ ZAGREB JEWISH FILM FESTIVAL. [dostęp 2013-12-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-06-30)].
↑ Branko Lustig primio priznanje počasnog građanina grada Osijeka. [w:] Osijek.hr [on-line]. 16 września 2010. [dostęp 2011-05-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-10-04)]. (chorw.).
↑ Branko Lustig, 'Schindler's List' Producer, Donates Oscar to Yad Vashem [online], NBC News [dostęp 2020-11-30] (ang.).
↑ JewishJ. Remembrance JewishJ., Branko Lustig Bar Mitzvah in Auschwitz and Steven Spielberg Message [online] [dostęp 2020-08-27] .
↑ Ryan Torok: „‘Schindler’s List’ producer named Mensch.. [w:] Jewish Journal [on-line]. [dostęp 2013-12-12]. (ang.).
↑ Lustig: 'Bio sam nedavno u Auschwitzu i bilo me je sram! Vijorile su se sve zastave svijeta. Osim moje Hrvatske'. [w:] Jutarnji list [on-line]. 22 września 2012. [dostęp 2012-09-22]. (chorw.).