21 Zapasowy Pułk Artylerii

21 Zapasowy Pułk Artylerii
Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	1944
Rozformowanie	25 września 1945
Organizacja

Rodzaj sił zbrojnych	wojska lądowe
Rodzaj wojsk	Wojska rakietowe i artyleria
Podległość	Lubelski Okręg Wojskowy

21 Zapasowy Pułk Artylerii (21 zpa) – oddział artylerii ludowego Wojska Polskiego.

Pułk został sformowany na podstawie rozkazu Nr 05/OU dowódcy 1 AP w ZSRR z 7 maja 1944 roku według etatu nr 08/618. Był jednostką podległą bezpośrednio Dowództwu Artylerii Wojska Polskiego.

Miejscem formowania pułku były okolice Grudy w powiecie Jasło. Rozkazem nr 0124 z 8 sierpnia 1944 roku został przeniesiony do Włodawy i przekazany Dowództwu Lubelskiego Okręgu Wojskowego.

Głównym zadaniem pułku było przygotowanie dla jednostek bojowych kadry podoficerów artylerii. W tym również celu utworzono w nim dywizjon szkolny.

7 stycznia 1945 roku pułk przeszedł na etat pułku szkolnego. Zgodnie z rozkazem miał on przeszkolić do 1 września 1945 roku 3 tys. podoficerów artylerii.

Kolejne miejsca postoju pułku to Chełm, Rembertów i Tomaszów Mazowiecki, gdzie stacjonował do 25 września 1945, tzn. do chwili rozformowania. Na jego bazie powstał 82 pułk artylerii ciężkiej.

Bibliografia

Władysław Ways, Regularne jednostki Ludowego Wojska Polskiego. Formowanie, działania bojowe, organizacja, uzbrojenie, metryki jednostek artylerii. Krótki informator historyczny o Wojsku Polskim w latach II wojny światowej, tom 2, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa 1967
Anna Gąsiorowska, Jednostki zapasowe rodzajów wojsk z lat wojny oraz ich akta, Biuletyn Wojskowej Służby Archiwalnej Nr 6, Centralne Archiwum Wojskowe, Warszawa 1974

Artyleria polska na froncie wschodnim

Dywizje artylerii	2 DA 5 DA 1 DA Plot 3 DA Plot 4 DA Plot
Brygady artylerii	1 SBM 6 BAL 4 BAPpanc 9 BAPpanc 11 BAPpanc 14 BAPpanc 2 BAH 3 BAH 7 BAH 1 BAA 5 BAC 8 BAC 10 BAC
Pułki moździerzy (pm)	1 2 3 5 6 (Szkolny) 8 10 11
Pułki artylerii lekkiej (pal)	1 2 3 5 6 22 23 33 34 35 36 37 38 39 40 43 45 48
Pułki artylerii przeciwpancernej (pappanc)	4 19 20 29 30 31 53 56 58 63 72 78
Pułki artylerii haubic (pah)	7 8 9 10 11 12 44 47 50
Pułki artylerii przeciwlotniczej (paplot)	15 16 17 18 26 32 61 66 69 75 77 79 81 83
Wyposażenie	120 mm moździerz ZiS 3 ZiS 2 M 30 MŁ 20 61 K KS 12

Piechota polska na froncie wschodnim
Wojsko Polskie w ZSRR
Polska broń pancerna na froncie wschodnim

Wojska Rakietowe i Artyleria ludowego Wojska Polskiego

Dywizje artylerii	2 DA 5 DA 5 DAA 6 DAP 8 DAP 10 DAA
Brygady artylerii	1 BAC 1 SBM 2 BAH 3 BAH 4 BAPpanc 5 BAC 6 BAL 6 BAP (6 BAA) 7 BAH 8 BAC 9 BAPpanc 10 BAC 11 BAPpanc 12 BAC 13 BAC 14 BAC (14 BAA) 14 BAPpanc 15 BAC 16 BAA 17 BAH 18 BROT 19 BAH 20 BROT (2 BROT) 21 BAC (21 BAA) 22 BAPpanc 23 BAPpanc 24 BMC 25 BAH 26 BAH 27 BM 28 BAPpanc 29 BAH 30 BAHC 31 BAA 32 BROT 33 BAC (33 BAA) 34 BAHC 35 BAA 36 BROT (3 BROT)
Pułki moździerzy	1 pm 2 pm 3 pm 5 pm 6 szkol. pm 8 pm 10 pm 11 pm 12 pm 14 pm 15 pm 17 pm 18 pm 19 pm 21 pm 23 pm
Pułki artylerii lekkiej	1 pal 2 pal 3 pal 5 pal 6 pal 22 pal 23 pal 33 pal 34 pal 35 pal 36 pal 37 pal 38 pal 39 pal 40 pal 41 pal 42 pal 43 pal 45 pal 48 pal 54 pal 55 pal 114 pal 117 pal 119 pal 121 pal 122 pal 132 pal 134 pal 138 pal
Pułki artylerii ciężkiej	67 pac 71 pac 80 pac 82 pac 85 pac 112 pac 118 pac 120 pac 135 pac 139 pac 148 pac 159 pac
Pułki artylerii przeciwpancernej	4 pappanc 19 pappanc 14 pappanc 20 pappanc 29 pappanc 30 pappanc 31 pappanc 53 pappanc 56 pappanc 58 pappanc 63 pappanc 72 pappanc 78 pappanc 91 pappanc 92 pappanc 101 pappanc 105 pappanc 106 pappanc 110 pappanc 144 pappanc 156 pappanc
Pułki artylerii haubic	7 pah 8 pah 9 pah 10 pah 11 pah 12 pah 33 pah 34 pah 39 pah 41 pah 44 pah 47 pah 50 pah 68 pah 70 pah 73 pah 74 pah 87 pah 90 pah 103 pah 105 pah 108 pah 109 pah 113 pah 114 pah 116 pah 123 pah 127 pah 131 pah 140 pah
Pułki artylerii	1 pa 2 pa 3 pa 4 pa 5 pa 9 pa 16 pa 21 zpa 22 pa 33 pa 36 pa 37 pa 39 pa 40 pa 41 pa 59 zpa 76 mpa 113 pa
Polowe Techniczne Bazy Rakietowe	11 PTBR 15 PTBR 18 PTBR 21 PTBR
Dywizjony rakiet taktycznych	1 drt 10 drt 18 drt 19 drt 2 drt 22 drt 24 drt 4 drt 41 drt 42 drt 44 drt 5 drt 7 drt 8 drt
Dywizjony dowozu rakiet	25 ddr 28 ddr
Dywizjony artylerii BROT	27 da 28 da 16 da 17 da 9 da 13 da 3 da 6 da