Wiman Joseon

Lihat juga: Gojoseon dan Gija Joseon

Sebahagian daripada siri tentang
Sejarah Manchuria
Zaman purba Puak awal Dangun Joseon Gija Joseon Wiman Joseon Yan Dinasti Han Sushen Donghu Wuhuan Negeri Xianbei Cao Wei (Yan) Buyeo Goguryeo Dinasti Sima Jin Yuwen Yan Dahulu Qin Dahulu Yan Akhir Yan Utara Kumo Xi Khitan Wei Utara Mohe Shiwei
Zaman pertengahan Protektorat Tang Balhae Dinasti Liao Dinasti Jurchen Jin Pemerintahan Yuan Dinasti Yuan Utara Pemerintahan Ming Pemerintahan Qing
Zaman moden Republik China (Konco Fengtian) Empayar Rusia Republik Timur Jauh Green Ukraine Persatuan Rakyat Korea di Manchuria Manchukuo Kesatuan Soviet RP China (China Timur Laut) Rusia (Manchuria Luar)
l b s

Sebahagian daripada siri tentang
Sejarah Korea
Prasejarah
Jeulmun Mumun
Purba
Gojoseon 2333 SM-108 SM Jin
Proto–Tiga Kerajaan
Buyeo Goguryeo Okjeo Dongye Samhan Ma Byeon Jin Empat Komanderi Han
Tiga Kerajaan
Goguryeo 37 SM–668 M Baekje 18 SM–660 M Silla 57 SM–935 M Konfederasi Gaya 42 M–562 M
Negeri Utara Selatan
Silla Akhir (Silla Bersatu) 668–935 Balhae 698–926
Tiga Kerajaan Akhir
Baekje Akhir 892–936 Taebong (Goguryeo Akhir) 901–918 Silla Akhir 668–935
Zaman dinasti bersatu
Goryeo 918–1392 Joseon 1392–1897 Empayar Korea 1897–1910
Zaman penjajahan
Pemerintahan Jepun 1910–1945 Pemerintahan Sementara 1919–1948
Pembahagian Korea
Pemerintahan Ketenteraan 1945–1948 Korea Utara 1948–kini Korea Selatan 1948–kini
Mengikut topik
Seni Bahasa Ketenteraan (Goguryeo) Raja Laut Sains dan teknologi
Garis masa
Portal Korea
l b s

Wiman Joseon (194–108 SM) ialah dinasti Gojoseon. Ia bermula dengan perebutan takhta Wiman daripada Raja Jun Gojoseon dan berakhir dengan kematian Raja Ugeo yang merupakan cucu Wiman. Selain daripada data arkeologi, sumber utama dalam tempoh sejarah ini datang daripada bab 115 Rekod Ahli Sejarah Besar Sima Qian.^[1] Wiman pada asalnya ialah seorang ketua tentera China dari Kerajaan Yan di bawah dinasti Han.^{[2][3][4][5][6]}

Pengasasan

Menurut Sima Qian, Wiman ialah seorang jeneral dari Kerajaan Yan di timur laut China selepas kejatuhan dinasti Qin China, yang tunduk kepada Raja Gojoseon Jun. Jun menerima dan melantik Wiman sebagai komander wilayah sempadan barat Gojoseon, yang mungkin sepadan dengan barat Liaoning masa kini. Di sebalik kemurahan hati yang ditunjukkan Raja Jun, Wiman memberontak dan memusnahkan Gojoseon. Pada 194 SM, beliau menubuhkan Wiman Joseon dan memutuskan untuk menempatkan ibu kotanya di Wanggeom-seong (왕검성, 王險城). Ramai ahli sejarah Korea percaya bahawa lokasi tepat Wanggeom-seong ialah Yodong (요동) di Liaodong, China.

Dalam tempoh ini, Wiman Joseon berkembang untuk menguasai wilayah yang luas dan menjadi kuat dari segi ekonomi dengan mengawal perdagangan antara dinasti Han dan penduduk Manchuria. Maharaja Wu dari Han berpendapat bahawa Wiman Joseon semakin mengancam dinasti Han, dan Wiman Joseon akan bersekutu dengan Xiongnu.

Komanderi Canghai

Sekitar tempoh dari 128 SM hingga 126 SM, komanderi Canghai telah wujud, meliputi kawasan di utara semenanjung Korea hingga selatan Manchuria. Nan Lü (Hanja :南閭), yang merupakan raja Dongye dan rakyat Wiman Joseon, memberontak terhadap Ugeo dari Gojoseon dan kemudian menyerah diri kepada dinasti Han dengan 280,000 orang^[a]. Komanderi Canghai telah ditubuhkan berikutan revolusi ini, namun dalam 2 tahun, ia telah dimansuhkan oleh Gongsun Hong.^[7]

Kejatuhan

Cucu Wiman, Raja Ugeo (우거,右渠), membenarkan ramai orang buangan dari dinasti Han China untuk tinggal di Wiman Joseon. Walau bagaimanapun, bilangan Han bertambah, dan Raja Ugeo menghalang negara Jin daripada berkomunikasi dengan dinasti Han. Akibatnya, pada 109 SM, Maharaja Wu dari Han menyerang Wiman Joseon berhampiran Sungai Luan. Selepas beberapa kali gagal mengalahkan tentera Wiman Joseon, Han Wudi cuba meyakinkan putera-putera Wiman Joseon untuk membunuh Raja Ugeo. Konspirasi itu gagal dan ia membawa kepada kemusnahan kerajaan Gojoseon. Selepas perang, Wudi dari dinasti Han menjatuhkan hukuman mati kepada dua jeneralnya kerana gagal mengalahkan Wiman Joseon.

Selepas setahun pertempuran, Wanggeom-seong telah ditawan dan Wiman Joseon telah dimusnahkan. Dinasti Han menubuhkan Empat Komanderi Han di kawasan yang ditawan, yang sepadan dengan kawasan semasa semenanjung Liaodong dan semenanjung Korea barat laut. Komanderi tersebut akhirnya jatuh ke tangan Goguryeo yang semakin meningkat kuasanya pada abad ke-4 Masihi.

Beberapa negara telah dibentuk menggantikannya. Antaranya ialah Bangsa Nangnang. Bangsa Nangnang mesti dibezakan dengan komanderi Lelang.^[8]

Raja-raja Wiman Joseon

Peta

• 
  Korea pada 108 SM. Gojoseon sebelum dimusnahkan oleh dinasti Han.
• 
  Dinasti Han memusnahkan Wiman Joseon, dan menubuhkan Empat Komanderi.
• 
  Korea pada 315. Goguryeo mendapatkan semula bekas wilayah Gojoseon.

Lihat juga

• Senarai topik berkaitan Korea
• Sejarah Korea
• Senarai raja Korea

Nota

Rujukan

Pautan luar

• http://www.country-data.com/cgi-bin/query/r-9500.html
• http://www.bartleby.com/65/ko/Korea.html
• https://web.archive.org/web/20030310223530/https://www.metmuseum.org/toah/ht/04/eak/ht04eak.htm
• https://web.archive.org/web/20060301054640/http://www.metmuseum.org/explore/publications/pdfs/korea/divided/History-Religions.pdf
• https://www.nytimes.com/books/first/c/cumings-korea.html? _r=1&oref=slogin
• http://www.mmtaylor.net/Literacy_Book/DOCS/Part_2_Korea.html