Crocus

Crocus
Irudi gehiago
Sailkapen zientifikoa
ErreinuaPlantae
OrdenaAsparagales
FamiliaIridaceae
SubfamiliaCrocoideae
Generoa Crocus
L.
Datu orokorrak
Habitatdry soil (en) Itzuli

Crocus Iridaceae familiako landare-loredun genero bat da. 90 espezie ezagutzen dira, guztiak iraunkorrak eta kormoetatik jaiotzen direnak. Asko gizakiak landatzen ditu, lore dekoratibo gisa erabiltzen direlako udazken, negu eta udaberrian. Euren jatorria basoetan eta erreka-alboetan dgo, itsas mailatik tundra alpinora, Europa, Ipar Afrika eta Ekialde Hurbilatik Txinako mendebaldera.

Crocus sativus espezietik azafraia ateratzen da.

Etimologia

Generoaren izena grezieratik dator, κρόκος (krokos) hitzetik.[1] Hitz hau, aldi berean, hizkuntza semitarretatik dator, eta harremana du hebreerako כרכום (karkōm), aramerako ܟܟܘܪܟܟܡܡܐ (kurkama) eta arabierako كركم (kurkum) hitzekin. Azken honek arabieraz azafrai eta kurkuma esan nahi du.[2] Sanskrito klasikoan ere कुङ्कुमं (kunkumam) hitza erabiltzen zen azafrai esateko, eta hala agertzen da Sushruta Samhita liburuan. Ziurenik honek ere semitar jatorria du.[3]

Espezieak

  • Crocus abantensis
  • Crocus adanensis
  • Crocus aerius
  • Crocus alatavicus
  • Crocus aleppicus
  • Crocus almehensis
  • Crocus ancyrensis
  • Crocus angustifolius
  • Crocus antalyensis
  • Crocus asumaniae
  • Crocus autranii
  • Crocus banaticus
  • Crocus baytopiorum
  • Crocus biflorus
  • Crocus boryi
  • Crocus boulosii
  • Crocus cambessedesii
  • Crocus cancellatus
  • Crocus candidus
  • Crocus carpetanus
  • Crocus cartwrightianus
  • Crocus caspius
  • Crocus chrysanthus
  • Crocus corsicus
  • Crocus cvijicii
  • Crocus cyprius
  • Crocus dalmaticus
  • Crocus danfordiae
  • Crocus etruscus
  • Crocus flavus
  • Crocus fleischeri
  • Crocus gargaricus
  • Crocus gilanicus
  • Crocus goulimyi
  • Crocus graveolens
  • Crocus hadriaticus
  • Crocus hartmannianus
  • Crocus herbertii
  • Crocus hermoneus
  • Crocus hyemalis
  • Crocus imperati
  • Crocus jablanicensis
  • Crocus karduchorum
  • Crocus kerndorffiorum
  • Crocus korolkowii
  • Crocus kosaninii
  • Crocus kotschyanus
  • Crocus laevigatus
  • Crocus leichtlinii
  • Crocus longiflorus
  • Crocus macedonicus
  • Crocus malyi
  • Crocus mathewii
  • Crocus medius
  • Crocus michelsonii
  • Crocus minimus
  • Crocus minutus
  • Crocus moabiticus
  • Crocus naqabensis
  • Crocus nerimaniae
  • Crocus nevadensis
  • Crocus niveus
  • Crocus nudiflorus
  • Crocus ochroleucus
  • Crocus olivieri
  • Crocus oreocreticus
  • Crocus pallasii
  • Crocus paschei
  • Crocus pelistericus
  • Crocus pestalozzae
  • Crocus pulchellus
  • Crocus reticulatus
  • Crocus robertianus
  • Crocus rujanensis
  • Crocus sativus
  • Crocus scardicus
  • Crocus scharojanii
  • Crocus serotinus
  • Crocus sieberi
  • Crocus sieheanus
  • Crocus speciosus
  • Crocus suaveolens
  • Crocus suwarowianus
  • Crocus thomasii
  • Crocus tommasinianus
  • Crocus tournefortii
  • Crocus vaclavii
  • Crocus vallicola
  • Crocus veluchensis
  • Crocus veneris
  • Crocus vernus
  • Crocus versicolor
  • Crocus vitellinus
  • Crocus wattiorum

Erreferentziak

  1. Liddell, Henry George; Scott, Robert. κρόκος A Greek-English Lexicon. Perseus.
  2. OED; Babiniotis dictionary
  3. http://www.etymonline.com/index.php?term=crocus

Kanpo estekak

Autoritate kontrola
  • Wikimedia proiektuak
  • Wd Datuak: Q157806
  • Commonscat Multimedia: Crocus / Q157806
  • Wikispecies Espezieak: Crocus

  • Identifikadoreak
  • BNF: 12295898m (data)
  • LCCN: sh85034216
  • NKC: ph520037
  • Hiztegiak eta entziklopediak
  • Britannica: url
  • Datu taxonomikoak
  • BOLD: 426228
  • African Plant DB: 189777
  • Dyntaxa: 1005677
  • Fl. China: 108403
  • GBIF: 2747303
  • GRIN: https://npgsweb.ars-grin.gov/gringlobal/taxonomygenus.aspx?id=3087
  • IPNI: 20293-1
  • ITIS: 43285
  • NCBI: 58949
  • W3TROPICOS: 40016737
  • USDA Plants: CROCU
  • VASCAN: 1051
  • Medikuntzako identifikadoreak
  • MeSH: D027622
  • Wd Datuak: Q157806
  • Commonscat Multimedia: Crocus / Q157806
  • Wikispecies Espezieak: Crocus