Acanthaceae

Acanthaceae
Irudi gehiago
Sailkapen zientifikoa
ErreinuaPlantae
OrdenaLamiales
Familia Acanthaceae
Azpibanaketa
Acanthoideae

Avicennioideae
Nelsonioideae
Thunbergioideae

Acanthaceae, landare dikotiledoneo loredunen familia.

Landare belarkarak edo zuhaixkak izan ohi dira. Hostoak bakunak, osoak, konposatuak, dekusatuak eta estipularik gabeak dira.

Loreak, berriz, pentameroak, zigomorfikoak eta hermafroditak dira; androzeoa 2-4 lorezil didinamok osatzen dute; ginezeoa, aldiz, bi karpelo elkartuk.

Kolore deigarriko braktea bat izan ohi dute lore bakoitzaren azpian. Espezie batzuetan, braktea handia eta ikusgarria izaten da. Infloreszentziak zima-erakoak eta luku-erakoak izaten dira. Kaliza ezkila-formakoa edo ezpainbikoa izan ohi da.

Fruitua bi gelaxkako kapsula dehiszente bat da. Espezie gehienetan, haziak kako-formako txorten txiki bati lotuak egon ohi dira, haziak kapsulatik ateratzen dituen txorten bati lotuak.

Leku tropikal eta subtropikaletan bizi dira. Lau bizileku nagusiak Indonesia eta Malaysia, Afrika, Brasil eta Erdialdeko Amerika dira. Ia habitat guztietan aurki ditzakegu familia honetako espezieak, oihan itxi eta irekietan, sastrakadietan, belardi eta haran hezeetan, kostaldean, zingira inguruetan eta mangladietan.

Familiako espezie batetik, Acanthus mollis edo akantotik, datorkio izena familiari. Lurralde epeletako lorategietan landatzen den espezie bat da. Antzinako Grezian, landare horren hostoak izan ziren inspirazio-iturri kapitel korintoarrak apaintzeko.

Akantoaren familiakoak 256 genero eta 2.770 bat espezie dira. Genero gehienak talde hauetan multzokatuta daude:

  • Acanthoideae subfamilia:
Acantheae tribua
Ruellieae tribua
Andrographinae azpitribua
Barleriinae azpitribua
Justiciinae azpitribua
Ruelliinae azpitribua
  • Nelsonioideae subfamilia
  • Thunbergioideae subfamilia

Genero hautatuak

Asystasia gangetica
Barleria sp.
Fittonia verschaffeltii
Hypoestes phyllostachya
Justicia aurea
Peristrophe speciosa
Pseuderanthemum reticulatum
Ruellia tuberosa
Rostellularia sp.
Thunbergia laurifolia

Germplasm Resources Information Networkaren (GRIN) arabera 265 genero ditu.

  • Acanthopale C.B.Clarke
  • Acanthopsis Harv.
  • Acanthostelma Bidgood & Brummitt
  • Acanthura Lindau
  • Acanthus L.
  • Achyrocalyx Benoist
  • Aechmanthera
  • Adhatoda Mill. (batzutan Justiciaren barnean sailkatuak)
  • Afrofittonia Lindau
  • Ambongia Benoist
  • Ancistranthus Lindau
  • Ancistrostylis T.Yamaz.
  • Andrographis Wall. ex Nees
  • Angkalanthus Balf.f.
  • Anisacanthus Nees
  • Anisosepalum E.Hossain
  • Anisostachya Nees (batzutan Justiciaren barnean sailkatuak)
  • Anisotes Nees
  • Anomacanthus R.D.Good
  • Apassalus Kobuski
  • Aphanosperma T.F.Daniel
  • Aphelandra R.Br.
  • Aphelandrella Mildbr.
  • Ascotheca Heine
  • Asystasia Blume
  • Asystasiella Lindau
  • Avicennia L.
  • Ballochia Balf.f.
  • Barleria L. (Bush violets)
  • Barleriola Oerst.
  • Benoicanthus Heine & A.Raynal
  • Blechum P.Browne
  • Blepharis Juss.
  • Borneacanthus Bremek.
  • Boutonia DC.
  • Brachystephanus Nees
  • Bravaisia DC.
  • Brillantaisia P.Beauv.
  • Calacanthus T.Anderson ex Benth. & Hook.f.
  • Calophanoides (C.B.Clarke) Ridl. (batzutan Justiciaren barnean sailkatuak)
  • Calycacanthus K.Schum.
  • Camarotea Scott-Elliot
  • Carlowrightia A.Gray
  • Celerina Benoist
  • Cephalacanthus Lindau
  • Chaetacanthus Nees
  • Chalarothyrsus Lindau
  • Chamaeranthemum Nees
  • Championella Bremek.
  • Chileranthemum Oerst.
  • Chlamydacanthus Lindau (batzutan Theileamearen barnean sailkatuak)
  • Chlamydocardia Lindau
  • Chlamydostachya Mildbr.
  • Chroesthes Benoist
  • Clinacanthus Nees
  • Clistax Mart.
  • Codonacanthus Nees
  • Conocalyx Benoist
  • Corymbostachys Lindau
  • Cosmianthemum Bremek.
  • Crabbea Harv.
  • Crossandra Salisb.
  • Crossandrella C.B.Clarke
  • Cyclacanthus S.Moore
  • Cylindrosolenium Lindau
  • Cyphacanthus Leonard
  • Dactylostegium Nees (batzutan Diclipteraren barnean sailkatuak)
  • Danguya Benoist
  • Dasytropis Urb.
  • Dichazothece Lindau
  • Dicladanthera F.Muell.
  • Dicliptera Juss. (Foldwing)
  • Didyplosandra Wight ex Bremek.
  • Dipteracanthus Nees (batzutan Ruelliaren barnean sailkatuak)
  • Dischistocalyx T.Anderson ex Benth. & Hook.f.
  • Dolichostachys Benoist
  • Drejera Nees
  • Drejerella Lindau (batzutan Justiciaren barnean sailkatuak)
  • Duosperma Dayton
  • Dyschoriste Nees
  • Ecbolium Kurz
  • Echinacanthus Nees
  • Elytraria Michx.
  • Encephalosphaera Lindau
  • Epiclastopelma Lindau
  • Eranthemum L.
  • Eremomastax Lindau
  • Eusiphon Benoist (batzutan Ruelliaren barnean sailkatuak)
  • Filetia Miq.
  • Fittonia Coem.
  • Forcipella Baill.
  • Forsythiopsis Baker (batzutan Oploniaren barnean sailkatuak)
  • Geissomeria Lindl.
  • Glossochilus Nees
  • Golaea Chiov.
  • Graphandra J.B.Imlay
  • Graptophyllum Nees
  • Gymnophragma Lindau
  • Gymnostachyum Nees
  • Gynocraterium Bremek.
  • Gypsacanthus E.J.Lott et al.
  • Haplanthodes Kuntze
  • Harpochilus Nees
  • Hemiadelphis Nees
  • Hemigraphis Nees (batzutan Strobilanthesen barnean sailkatuak)
  • Henrya Nees
  • Herpetacanthus Nees
  • Heteradelphia Lindau
  • Holographis Nees
  • Hoverdenia Nees
  • Hulemacanthus S.Moore
  • Hygrophila R.Br.
  • Hypoestes (tartean Periestes)
  • Ionacanthus Benoist
  • Isoglossa Oerst.
  • Isotheca Turrill
  • Jadunia Lindau
  • Juruasia Lindau
  • Justicia L.
  • Kalbreyeriella Lindau
  • Kosmosiphon Lindau
  • Kudoacanthus Hosok.
  • Lankesteria Lindl.
  • Lasiocladus Bojer ex Nees
  • Leandriella Benoist
  • Lepidagathis Willd.
  • Leptostachya Nees
  • Liberatia Rizzini (batzutan Lophostachysen barnean sailkatuak)
  • Linariantha B.L.Burtt & R.M.Sm.
  • Lophostachys Pohl
  • Louteridium S.Watson
  • Lychniothyrsus Lindau
  • Marcania J.B.Imlay
  • Megalochlamys Lindau
  • Megalostoma Leonard
  • Megaskepasma Lindau
  • Melittacanthus S.Moore
  • Mellera S.Moore
  • Mendoncia Vand.
  • Metarungia Baden
  • Mexacanthus T.F.Daniel
  • Meyenia Nees
  • Mimulopsis Schweinf.
  • Mirandea Rzed.
  • Monechma Hochst. (batzutan Justiciaren barnean sailkatuak)
  • Monothecium Hochst.
  • Morsacanthus Rizzini
  • Nelsonia R.Br.
  • Neohallia Hemsl.
  • Neriacanthus Benth.
  • Neuracanthus Nees
  • Odontonema Nees
  • Ophiorrhiziphyllon Kurz
  • Oplonia Raf.
  • Oreacanthus Benth.
  • Orophochilus Lindau
  • Pachystachys Nees
  • Pelecostemon Leonard
  • Pentstemonacanthus Nees
  • Perenideboles Ram.
  • Pericalypta Benoist
  • Peristrophe Nees
  • Petalidium Nees
  • Phaulopsis Willd.
  • Phialacanthus Benth.
  • Phidiasia Urb.
  • Phlogacanthus Nees
  • Physacanthus Benth.
  • Podorungia Baill.
  • Poikilacanthus Lindau
  • Polylychnis Bremek. (batzutan Ruelliaren barnean sailkatuak)
  • Populina Baill.
  • Pranceacanthus Wassh.
  • Pseuderanthemum Radlk.
  • Pseudocalyx Radlk.
  • Pseudodicliptera Benoist
  • Pseudoruellia Benoist
  • Psilanthele Lindau
  • Ptyssiglottis T.Anderson
  • Pulchranthus V.M.Baum et al.
  • Pupilla Rizzini (batzutan Justiciaren barnean sailkatuak)
  • Razisea Oerst.
  • Rhinacanthus Nees
  • Rhombochlamys Lindau
  • Ritonia Benoist
  • Rostellularia Rchb. (batzutan Justiciaren barnean sailkatuak)
  • Ruellia L.
  • Ruelliopsis C.B.Clarke
  • Rungia Nees
  • Ruspolia Lindau
  • Ruttya Harv.
  • Saintpauliopsis Staner (batzutan Staurogyneren barnean sailkatuak)
  • Salpinctium T.J.Edwards
  • Salpixantha Hook.
  • Samuelssonia Urb. & Ekman
  • Sanchezia Ruiz & Pav.
  • Santapaua N.P.Balakr. & Subr. (batzutan Hygrophilaren barnean sailkatuak)
  • Sapphoa Urb.
  • Satanocrater Schweinf.
  • Sautiera Decne.
  • Schaueria Nees
  • Schwabea Endl. & Fenzl
  • Sclerochiton Harv.
  • Sebastiano-schaueria Nees
  • Sericospora Nees
  • Siphonoglossa Oerst.
  • Spathacanthus Baill.
  • Sphacanthus Benoist
  • Sphinctacanthus Benth.
  • Spirostigma Nees
  • Standleyacanthus Leonard
  • Staurogyne Wall.
  • Steirosanchezia Lindau
  • Stenandriopsis S.Moore
  • Stenandrium Nees (Shaggytuft)
  • Stenostephanus Nees
  • Streblacanthus Kuntze
  • Streptosiphon Mildbr.
  • Strobilanthes Blume
  • Strobilanthopsis S.Moore
  • Styasasia S.Moore
  • Suessenguthia Merxm.
  • Synchoriste Baill.
  • Taeniandra Bremek.
  • Tarphochlamys Bremek.
  • Teliostachya Nees
  • Tessmanniacanthus Mildbr.
  • Tetramerium Nees
  • Theileamea Baill.
  • Thunbergia Retz.
  • Thysanostigma J.B.Imlay
  • Tremacanthus S.Moore
  • Triaenanthus Nees
  • Trichanthera Kunth
  • Trichaulax Vollesen
  • Trichocalyx Balf.f.
  • Trichosanchezia Mildbr.
  • Ulleria Bremek. (batzutan Ruelliaren barnean sailkatuak)
  • Vavara Benoist
  • Vindasia Benoist
  • Warpuria Stapf
  • Whitfieldia Hook.
  • Xantheranthemum Lindau
  • Xerothamnella C.T.White
  • Yeatesia Small
  • Zygoruellia Baill.

Erreferentziak

  1. Family: Acanthaceae Juss., nom. cons.. in: Germplasm Resources Information Network. Ameriketako Estatu Batuetako Nekazaritza Saila 2003-01-17.
  2. Angiosperm Phylogeny Group. (2009). «An update of the Angiosperm Phylogeny Group classification for the orders and families of flowering plants: APG III» (PDF) Botanical Journal of the Linnean Society 161 (2): 105–121.  doi:10.1111/j.1095-8339.2009.00996.x..


Kanpo estekak

Autoritate kontrola
  • Wikimedia proiektuak
  • Wd Datuak: Q53475
  • Commonscat Multimedia: Acanthaceae / Q53475
  • Wikispecies Espezieak: Acanthaceae

  • Identifikadoreak
  • NKC: ph115699
  • AAT: 300375555
  • Hiztegiak eta entziklopediak
  • Britannica: url
  • Datu taxonomikoak
  • Dyntaxa: 2002826
  • EOL: 4420
  • Fl. China: 10002
  • GBIF: 2393
  • GRIN: https://npgsweb.ars-grin.gov/gringlobal/taxonomyfamily.aspx?id=6
  • IPNI: 30000618-2
  • ITIS: 34350
  • NCBI: 4185
  • Paleobiology Database: 55770
  • W3TROPICOS: 42000303
  • VASCAN: 75
  • WoRMS: 344737
  • Medikuntzako identifikadoreak
  • MeSH: D027901
  • Wd Datuak: Q53475
  • Commonscat Multimedia: Acanthaceae / Q53475
  • Wikispecies Espezieak: Acanthaceae